O‗zbеkistоn rеspublikasi оliy vа o‗rtа mахsus tа‘lim vаzirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot univеrsitеti

 
3.1-jadval 
Universal tadqiqot so‗rovnomasini to‗ldirishga misol 
Baholash mezonlari 
Sizning nazaringizda, eng maqbul muassasa 
Eng yaxshi servis 
―LazzaT‖ kafesi 
Eng maqbul ish vaqti 
―Bon‖ kafesi 
Ushbu yondashuv iste‘molchilar konkret sohada (servis, taomnoma va h.k.) 
restoranlar bozoridagi o‗yinchilarning qaysi birini afzal ko‗rishlarini aniqlash 
imkoniyatini beradi.
Universal tadqiqotni o‗tkazish uchun blanka 10-ilovada keltirilgan. Unda 
umumiy tavsiflar keltirilgan bo‗lib, zarur holda siz ularni o‗z maqsadlaringizga 
ko‗proq mos keladigan tavsiflar bilan almashtirishingiz mumkin.
Bunday universal tadqiqot reklamada va umumiy siyosatda nimaga urg‗u 
berish lozimligini aniqlash imkoniyatini beradi. Boshqacha qilib aytganda, agar 
iste‘molchilar sizning restoraningizni mazali taomlar tayyorlanadigan muassasa deb 
hisoblamasalar va ushbu mezonga ko‗ra boshqa restoranni afzal ko‗rsalar, 
restoraningiz alohida mazali taomlardan iborat taomnoma taklif qilishi haqida jar 

---

66 
solmaganingiz ma‘qul. Iste‘molchilar aynan sizning restoraningizda qayt etgan 
fazilatga urg‗u bersangiz, o‗rinli bo‗ladi.
Taassurot xaritalarini tuzish. 
Marketingda 
taassurot xaritalarini tuzish
deb nomlanuvchi metoddan universal 
tadqiqotning bir varianti sifatida foydalanish mumkin. Bu iste‘molchilar turli brendlar 
xususida bildirgan fikrlarning grafik ko‗rinishidagi ifodasidir.
Taassurot xaritalari
restoranlar bozori turli o‗yinchilarining bir-biriga nisbatan 
joylashuvini ko‗rgazmali ifodalashga yordam beradi. Ta‘bir joiz bo‗lsa, bu 
iste‘molchi ongining uning o‗zi qog‗ozga tushirgan xaritasidir.
U yoki bu tovarlar va xizmatlar foydasiga tanlashni aynan iste‘molchilar 
amalga oshiradilar. Ayni shu sababli ular qaysi ishtirokchilarni afzal ko‗rishlarini 
bilish muhimdir.
Shunday qilib, taassurot xaritasi – bu, eng avvalo, tahlil usuli. Demak, tahlil 
mezonlari bor. Bunday mezonlar sifatida muhim belgilarning ikkitasi amal qilishi 
mumkin. Bular, masalan, narxlar va sifat, restoran qulay yerda joylashganligi va 
servis darajasi, reklama sohasidagi faollik va mashhurlik bo‗lishi mumkin. Taassurot 
xaritalarini tuzish ayni shu ikki belgiga muvofiq amalga oshiriladi. Eng muhimi – 
faqat ikkita belgini to‗g‗ri, ya‘ni maqsadlar va konkret vazifalarga muvofiq tanlash. 
Masalan, siz o‗zingizni qiziqtirayotgan bozor ishtirokchilarining servis sohasidagi 
mavqei bozorda qanday taqsimlanishini bilmoqchisiz. Servisni narxlar bilan 
biriktirish mumkin. Bu holda taassurot xaritasi ayni shu ikki mezon – s
ervis
va 
narxlarga
muvofiq tuziladi.
Umuman olganda, narx mezoni boshqa har qanday mezon bilan osongina 
birikadi. Bu universal mezon boshqa mezonlarga ham ishora qiladi – qimmat restoran 
taomlarning o‗ta sifatliligi, yaxshi interer va shu kabilarni nazarda tutadi.
Tahlilni o‗tkazish uchun mezon bo‗lib xizmat qiladigan ikki belgini 
tanlaganingizdan so‗ng xaritani tuzishga kirishishingiz mumkin. U quyidagi 
ko‗rinishni kasb etadi (4.1-rasm).

---

67 
Narxlar