O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta- maxsus ta‟lim vazir ligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti ro‟yxatga olindi

 
3.2. Tajriba qurilmasi sxemasi. 

---

148 
Tajiba o„tkazish metodikasi 
Tajriba ishi quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi. 
1.
Ishni boshlashdan avval barcha elektrik ulanmalarni to‗g‗ri amalga oshirilgani tekshiriladi. 
Agar elektrik ulanmalarda biror bir nuqson yoki xatolik kuzatilsa tajriba ishini bajarish uchun 
berkitilgan o‗qituvchi yoki laborantga murojaat qilinib nuqson bartaraf etiladi. 
2.
Tajriba qurilmasining 9-sig‗imi to‗la nazorat qilinib, agar sig‗im ichida qanaqadir detal yoki 
cho‗kma kuzatilsa u ishni boshlashdan avval tozalanishi zarur. Bundan tashqari qurilmadagi 8-ventil 
to‗la ochiq bo‗lishi va 14-ventil esa to‗la yopiq holatda bo‗lishi ta‘minlanishi shart. 
3.
9-sig‗im 0.75% ga suv bilan to‗ldiriladi va sig‗imdagi ulanmalar germetik 
maxkamlanganligi tekshiriladi. Agar tajriba qurilmasining biror nuqtasidan nuqson aniqlansa yoki 
suv tomchilayotgani kuzatilsa laborang yoki o‗qituvchiga darxol xabar berilib bartaraf qilinadi. 
4.
12-magnitli qo‗shgich orqali nasos ishga tushuriladi. 
5.
Ventil 8 ning ochiq holatida vakuummetr 2 va manometr 6 ko‗rsatkich qiymatlari yozib 
boriladi. 
6.
Sekundomer va 7-sarf o‗lchagich orqali bir minutda o‗rnatilgan diametrdagi quvur orqali 
oqib o‗tgan suvning miqdori yozib boriladi, (m
3
) o‗lchov birligida. 
7.
Quyidagi tenglama orqali nasosning ish unumdorligi topiladi: 
8.
Quyidagi tenglama orqali nasosning napori aniqlanadi: 
Bu yerda: 
– mos holda manometr va vakuummetr ko‗rsatkich qiymatlari (Pa), 
suvning zichligi (kg/m
3
), erkin tushish tezlanishi (m/s
2
), manometr va vakuummetrlarning vertikal 
oraliqdagi masofasi (m). 
9.
Nasosning talab qiladigan quvvati quyidagicha topiladi (kVt): 
Bu yerda 
– voltmetr 13 va ampermetr 11 ko‗rsatkichlari orqali aniqlanadigan tokning 
kuchlanishi va oqimi aniqlanadi.