O‘zbеkiston rеspublikasi oliy

- rasm. Asinxron motorni almashtirish sxemasi

Shunga ko‘ra aytish kerakki, nominal chastotada (50 Gs) x_µn magnitlanish konturi induktiv qarshiligi stator chulg‘ami aktiv qarshiligi r₁dan (kichik kuvvatli mashinalar uchun bir karra va katta kuvvatli mashinalar uchun ikki karra) ko‘p bo‘ladi. Shuning uchun iste’mol kuchlanishining nominal chastota bilan ishlayotganda asinxron motorlar elektrmexanik xarakteristikalarini hisoblayotganda va taxlil qilayotganda r₁ qarshiligi odatda e’tiborga olinmaydi.
Agar motor o‘zgaruvchan chastota bilan ishlayotgan bo‘lsa, unda chastota kamaytirilganda r₁ qarshilik mashina reaktiv qarshiligi bilan o‘lchanadigan bo‘lib qoladi va r₁qarshilikni hisoblash zarur bo‘ladi.
Asosan rotor zanjiridan ajralayotgan sirpanish quvvati rotor chulg‘amini qizdirilishiga sarflanadi (3.37) ga qarang.

P_s = Mω_0jS_j = , bunda esa


M = (6.8)


Almashtirish sxemasiga ko‘ra x_1n/x_µn hamda x₂/x_µn nisbatlar birdan ancha kichkina bo‘lganligi uchun va ularni inobatga olmay qiymatini aniqlaymiz.


. (6.9)
(6.9) ni (6.8) ga qo‘yib, iste’mol kuchlanishi qiymati va chastotasi o‘zgaruvchan bo‘lgandagi mexanik xarakteristikalar formulasini keltirib chiqaramiz:
M = (6.10)
Agar r₁/x_µn =0 va f_1*=1, deb faraz qilsak, unda (6.10) formula chastota bo‘yicha rostlanmaydigan asinxron motor xarakteristikalarini aniqlash formulasiga (3.21 ga qarang) o‘xshash bo‘ladi.
dM/ds_j = 0, almashtirib maksimal moment va kritik sirpanish qiymatlarini topamiz:
M_k = (6.11)
S_kj = . (6.12)
Bu yerda (+) ishorasi motor rejimini, (-) ishorasi esa rekuperativ tormozlanish rejimini bildiradi.
(6.11) ifodani taxlil qilib shuni ta’kidlash mumkinki, agar stator aktiv qarshiligini (r₁ =0) inobatga olsak, unda chastotali rostlash paytida (chastotani nominaldan pastga tushirilganda) kritik momentni doimiy ushlab turish uchun kuchlanish qiymatini chastota o‘zgarishi qiymatiga proporsional ravishda
o‘zgartirish kerak.

Bu yerda .
(6.13)

(6.13) nisbat va r₁ =0 saqlangan holda chastotali rostlashning mexanik xarakteristikalari 6.4 - rasmda keltirilgan (uzluksiz chiziq).

Birinchi yaqinlashishda kuchlanishni (6.13) ga mos ravishda proporsional rostlash motorning o‘zgarmas oqim bilan ishlashini ta’minlaydi.

4.