2-mavzu. Kimyoviy bog‘ turlari. Vodorod bog‘i. Ichkimolekulyar va molekulalararo vodorod bog‘lari.
Vodorod bogʻ-bir yoki ikki molekuladagi ikki yoki bir necha atom orasida vodorod atomi orqali bogʻlanish. Vodorod boshqa elementlardan atomida yagona elektroni borligi bilan farq qiladi. U bu elektronini elektr-manfiyroq elementga berib, ionli yoki qutbli birikma hosil qilganida, uning yadrosi (N+) butunlay yoki bir qadar elektrsizlanadi.
3-mavzu. Elektron, struktura va fazoviy tuzilish formulalar.
Strukturaviy formula-bu tekislikda yoki uch o'lchovli fazoda ifodalangan (kovalent) birikmadagi atomlarning joylashishi va bog'lanish tartibini grafik tarzda tavsiflovchi kimyoviy formulaning bir turi. Strukturaviy formulalardagi bog'lanishlar (umumiy elektron juftlari) valentlik chiziqlari (zarbalar) bilan ko'rsatilgan.
4-mavzu. Molekuladagi atomlarning qutblantiruvchi induksion taʼsiri. Uning kuchi va ishorasini aniqlash.
Qutblanuvchanlik - zarralar (atom, ion va molekula)ning elektr maydonda dipol momentiga ega boʻlish xossasi. Elektr maydon (Ye) taʼsirida atom sistemalaridagi elektr zaryadlar siljib, dipol moment (R) induksiyalanadi. Maydon oʻchirilganda induksiyalangan r moment yoʻqoladi. Q. tushunchasi, odatda, doimiy dipol momentiga ega boʻlgan zarralarga, mas, qutbli molequlalarga qoʻllanmaydi.
5-mavzu. To‘yingan uglerod atomidagi vodorodning elektrofil almashinish reaksiyalari.
Toʻyingan uglevodorodlar-uglevodorodlarning gomologik qatori, umumiy formulasi CnH₂n+2. Atsiklik birjmalar sinfiga mansub; eng oddiy vakili-metan CN4; bu qatordagi har qaysi keyingi aʼzo oʻzidan oldingi uglevoroddan CN₂ guruh (gomolog) bilan farklanadi. Katorning boshlangʻich 4 aʼzosining nomi-metan CN2, etan C2N6, propan C3N8, butan C4N10; keyingi gomologlarning nomi yunoncha sanoq sonlar bilan ifodalanadi, mas., Barcha Toʻyingan uglevodorodlar ning nomiga "an" qoʻshimchasi qoʻshib aytiladi.
6-mavzu. Reaksion qobiliyat, selektivlik va ayrim holatlardagi almashinish.
Optik faol bo‘lgan R-X yuqoridagi ion juft hosil bo’lish bosqichidayoqratsemizatsiyaga uchraydi. Sn2 reaksiyalarda oraliq holat reagent-nukleofilga nisbatan yuqori selektivlikka ega. Bipolyar aproton erituvchilarda nukleofilning solvatlanish darajasi yuqori bo‘lmaganligi uchun nukleofil reagentlarning reaksiya tezligi quyidagi qatorda kamayib boradi:
CN'>CH3COO'>F>N3">СГ>Br'>J">SCN'
Bu qator nukleofil reagentlar asosligining kamayib borish qatoriga mos eladi
Do'stlaringiz bilan baham: |