O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi farg‘ona politexnika instituti «Menejment»

2-Mavzu. BIZNES FAOLIYATINING TURLARI VA SHAKLLARI
Mashg‘ulot turi: Amaliy
Mashg‘ulot maqsadi: Biznes faoliyati, biznes sub’ektlari va uning turlari, biznes sub’ektlarining maqomlari xaqida umumiy tushunchalarga ega bo‘lishdan iborat. SHu bilan birga mavzuda biznes sub’ektlarini faoliyati turlari bo‘yicha, ishlovchilarni soni bo‘yicha turlarga bo‘linishi, mulkchi shakllari ko‘rib chiqiladi.
Mavzuni o‘rganishga doir nazariy ma’lumotlar

1. 
   Biznes faoliyatining tashkiliy-huquqiy shakllari
   
2. 
   Ishlab chiqarish tadbirkorligi
   
3. 
   Tijorat tadbirkorligi
   
4. 
   Moliyaviy tadbirkorligi
   
5. 
   Maslaxat tadbirkorligi
   

Biznes faoliyatining tashkiliy-huquqiy shakllari:
Biznes bir qator turlar va shakllarda tashkil etiladi, rasmiylashtiriladi va amalga oshiriladi. Biznes turlari va shakllarini aniq ifodalash va tavsiflash ularning har birining o‘rni va roli, yuridik maqomi, yo‘nalishi, turi, doirasi, chegaralarini aniqlash va belgilashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Biznes turi - bu o‘z elementlari, ularning aloqalari va munosabatlarini mujassamlashtirgan xossalari va xususiyatlari bilan ajralib turadigan tadbirkorlik yo‘nalishidir. Biznes turiga ishlab chiqarish, savdo-sotiq, xizmat ko‘rsatish, moliyaviy biznes va boshqa turdagi faoliyatlarni kiritish mumkin.
Biznes shakli - bu tadbirkorlikning (alohida turining) yaxlit tashqi ifodalanishi va strukturasi, elementlari, aloqalari va munosabatlarining barqaror muayyanligi va tipidir. Biznes shakliga yakka tartibdagi tadbirkorlik, MCHJ, AJ, unitary korxona shaklidagi komppaniyalarni kiritish mumkin.
O‘zbekistonda tadbirkorlik yuridik maqomiga ko‘ra ikki turga bo‘linadi: yuridik shaxs maqomiga ega bo‘lgan va yuridik shaxs maqomiga ega bo‘lmagan tadbirkorlik. Respublikadagi qonunchilikka muvofiq tadbirkorlik faoliyatini yuridik shaxsni tashkil etgan holda ham, tashkil etmagan holda ham amalga oshirish mumkin. Yuridik shaxs maqomiga ega bo‘lgan tadbirkorlikni korxonalar, firmalar, tashkilotlar, muassasalar, fermer xo‘jaliklari, agrofirmalar va boshqa ko‘rinishdagi sub’ektlar tashkil etadilar va olib boradilar.