O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

4-rasm yoritish qurilmasini nollashtirish

to‘g‘ri noto‘g‘ri
5-rasm yoritish qurilmasini to‘g‘ri va noto‘g‘ri nollashtirish


6-rasm elektr qurilmalarini nollashtirishni umumiy ko‘rinishi

4. Sinov savollari.
1. Yerga ulagichni o‘rnatish bo‘yicha umumiy talablarni so‘zlab bering.
2. Nollashtirishni tushuntirib bering.
3. Nollashtirish bo‘yicha, yerga ulagich qurilmalari orqali yoyilib o‘tayotgan yer bilan tutashuv toklarini aniqlash usullarini sharhlab bering.

7 - AMALIY MASHG‘ULOT

Yerga ulagichni o‘rnatish yo‘llari (4soat)
Mashg‘ulotning maqsadi: Elektr uskunalarida yerga ulagich qurilmalarini to‘g‘ri o‘rnatishning umumiy qoidalarini tahlil qilish uslublari bilan tanishish, yerga ulagichni o‘rnatish bo‘yicha umumiy talablarni bilish, va himoyalab o‘chirish va himoyalovchi yerga ulagich qurilmalari, hamda qadamli kuchlanish tushunchalari, shu bilan birga elektrstansiya va podstansiyalarning elektr uskunalari, hamda elektr uzatish tarmog‘larida yerga ulagichlarni o‘rnatish bo‘yicha amaliy ko‘nikmalar hosil qilish.

Mashg‘ulotning rejasi:

1. 
   Yerga ulovchi qurilmalar haqida umumiy tushuncha;
   
2. 
   Elektrostansiya va podstansiyalarning elektr uskunalarida yerga ulagichni
   

o‘rnatish

3. 
   Elektr uzatishtarmog‘ida yerga ulagichlarni o‘rnatish
   
4. 
   Yerga ulovchi qurilmalarni hisoblash
   
5. 
   Sinov savollari.
   

1. 
   Yerga ulovchi qurilmalar haqida umumiy tushuncha
   

Tok o‘tkazuvchi qismga yerga ulagichni o‘rnatish, kuchlanish yo‘qligini tekshirilgan zahotiyoq bajarilishi kerak. Ko‘chma yerga ulagich avval yerga ulanadigan qurilmaga, so‘ngra kuchlanish yo‘qligi tekshirilgan zahotiyoq, tok o‘tkazuvchi qismga o‘rnatilishi shart.
Ko‘chma yerga ulagichni olishda uni teskari tarzda, ya’ni oldin tok o‘tkazuvchi qismidan olib tashlab, keyin yerga ulangan uskunalardan olib qo‘yiladi.
Ko‘chma yerga ulagichni dielektrik qo‘lqopda, 1000 V kuchlanishdan yuqori elektr uskunalarida esa, izolyatsion shtangani qo‘llab qo‘yish va olish shart. Ko‘chma yerga ulagichni tok o‘tkazuvchi qismiga shu shtanga bilan yoki dielektrik qo‘lqop kiyib qo‘lda mahkamlash kerak. Texnika xavfsizligi qoidalarida ko‘rsatib o‘tilganidan tashqari hollarda, yerga ulagich uchun mo‘ljallanmagan simlardan foydalanish man qilinadi.
Yerga ulagichlar bilan konstruktiv ravishda birlashtirilgan yerga o‘tkazgichlar yig‘indisini, yerga ulagich qurilmalari deyiladi (4-rasm).