O’zbekiston respublikasi jismoniy tarbiya va sport vazirligi o’zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti eshkak eshish nazariyasi va uslubiyati chirchiq-2020 yil

Xalq qayig’ini boshqarish. Bittalik xalq qayig’i eshkak yordamida, ikkitalik xalq qayig’i esa rul va eshkak yordamida boshqariladi. To’siqlarni aylanib o’tishda, qayiq harakati yo’nalishini o’zgartirishda, qirgoqdan chiqish va qirg’oqqa kelishda hamda qayirilib olishda rul va eshkakdan foydalaniladi. Asosiy diqqat qayiqni belgilangan kursda ushlab turishga qaratiladi.
Qayiq kursini bir maromda ushlash – o’ng va chap bortlardan eshkakni bir xil o’tkazish, eshkak yuzalari bilan suvni bir vaqtda ilish va olib o’tishni bir vaqtda yakunlashga bog’liq.
Yo’nalish harakatini o’zgartirish uchun ruldan foydalanganda shuni esdan chiqarmaslik kerakki, qayiqning burilishi rulning burilish burchagiga bog’liq – u 40° dan oshmasligi zarur.
Startdan chiqish va marraga kelish texnikasi. Startda sportchi qayiqni joyidan qo’zg’atish va unga masofada ushlab turish mumkin bo’lgan tezlikni berish uchun 5-7 eshishni amalga oshiradi. Start texnikasini bajarish ko’p hollarda eshkak eshuvchining individual hususiyatlariga bog’liq.
Startda eshkak eshuvchi qayiqni masofa o’qi bo’yicha joylashtiradi va quyidagi holatni egallaydi: oyoqlar oyoq tiragichga tayanadi va tizzadan biroz bukiladi; eshkaklar olib o’tishning ѕ qismida qayiq tumshug’iga o’tkazilgan va suvga tushirilgan; gavda oldinga egilgan, lekin pastga emas.
Start beruvchining “Marsh” buyrug’i bilan eshkak eshuvchi gavdaning va qo’l tortishining faol harakatiga diqqatini qaratib, olib o’tishni boshlaydi. Ikkinchi va uchinchi eshishlar qisqartirilgan olib o’tish bilan bajariladi. Olib o’tishning uzunligini keskin oshirib, eshishni to’liq amplitudada 7-8 eshishdan oldin bajarish yaramaydi.
Qayiq zaruriy tezlikka erishgandan keyin sportchi masofada eshish ritmiga o’tadi. Bu olib o’tishga tayyorlanish vaqtining oshirilishi hisobiga amalga oshiriladi.
Marra kuchlanishiga eshish tempini oshirish yo’li orqali erishiladi. Bunda asosiy diqqat olib o’tish uzunligi, gavda va qo’l harakatlari amplitudasining saqlanishiga qaratiladi.