O‘zbekiston Respublikasi Хalq ta’limi vazirligi tasdiqlagan тoshkenт 2005

Laboratoriya ishi № 14.

Neftni qayta ishlash va toshko‘mirni kokslash, mahsulotlarining namunalari bilan tanishish.

Sizga berilgan neftni qayta ishlash va toshko‘mirni kokslash mahsulotlarining namunalari kompleksini ko‘rib chiqish.

Mustaqil xulosa uchun topshiriq:

Namunalar bilan tanishib chiqqaningizdan so‘ng, ularning xossalari va mahsulotlarning ishlatilish sohalarini ta’riflab bering.

Uyga vazifa:

1. 
   Darslikdagi §36 ni o‘qish hamda savol va topshiriqlarni bajarish.
   

43-DARS. Amaliy mashg‘ulot №3. Etilen va atsetilen olish.


Darsning maqsadi: O‘quvchilarda etilen va atsetilen haqida olgan nazariy bilimlarini amalda tadbiq etish malakalarini shakllantirish
Darsning borishi.


1. Etilen olish va u bilan tajribalar o‘tkazish.
Kerakli jihozlar:
Probirka, gaz o‘tkazgichli tiqin, shtativ, spirt lampasi
Kerakli reaktivlar:
Etil spirti, konsentrlangan sulfat kislotasi, qum, bromli suv, kaliy permanganatning suyultirilgan eritmasi.
Ishning borishi:
Probirkaga 2-3 ml etil spirti quyiladi va ehtiyotlik bilan 6-9 ml konsentrlangan sulfat kislotasi qo‘shiladi. Aralashma qizdirilganda sachramasligi uchun ozgina toza qum qo‘shiladi. Probirka og‘ziga gaz o‘tkazgichli tiqin o‘rnatiladi va ohistalik bilan qizdiriladi. Ajralib chiqayotgan gaz etilen ekanligini sinab ko‘rish uchun quyidagi tajribalar o‘tkaziladi.
1-tajriba
Ajralib chiqayotgan gazni bromli suvdan o‘tkazing. Nima hodisa kuzatildi?

CH₂=CH₂  Br₂  BrCH₂-CH₂Br

2-tajriba
Ajralib chiqayotgan gazni sulfat kislota qo‘shilgan kaliy permanganat eritmasidan o‘tkazing. Nima hodisa kuzatiladi?
3-tajriba
Ajralib chiqayotgan gazni yoqing.

2. Atsetilen olish uchun kalsiy karbiddan foydalaniladi.

Probirkaga ozgina kalsiy karbid solib ustiga suv quyamiz va gaz o‘tkazgichli tiqin bilan berkitib, yuqoridagi tajribalarga o‘xshash ishlarni bajaramiz.
3. Qilingan ishlar yuzasidan o‘quvchilar hisobot yozadi.