O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi

O‘zbek maqollari

Maqol xalq og‘zaki ijodiga oid janrlardan biri sanaladi. Maqollar shaklan qisqa bo‘lgani bilan ularda juda keng ma’no mujassam bo‘ladi. Tilimizning bu bebaho boyligini o‘rganish bilan ajdodlarimiz qadimdan shug‘ullanib kelganlar. Mashhur qomusshunos Mahmud Koshg‘ariy XI asrdayoq turkiy xalqlarning 400 ga yaqin hikmatli iboralarini o‘zining uch jildli lug‘atiga kiritgan. Ularning 250 dan ortiqrog‘i shakl va mazmuniga ko‘ra hozirgi o‘zbek tilidagidan farq qilmaydi.

Mashhur masalchi Gulhaniy (XIX asr) 200 ga yaqin hikmatli iborani to‘plab, ularni bir tizimga jamlab, «Zarbulmasal» asarini yaratgan.

Adabiyotshunos olimlarimiz «O‘zbek xalq maqollari» kitobida 1800 ta maqolni 31 ta mavzuga ajratib tavsiflashgan.

Olimlarimizning aniqlashicha, har bir kishi, taxminan, 200 ga yaqin maqol va matallar haqida tushunchaga ega bo‘lar ekan. Sizchi? Siz qancha maqolni bilasiz?

Baxtimiz qomusi

Konstitutsiya – har bir davlatning ramzlaridan biri. Konstitutsiya so‘zi «tuzilish, qurilish» degan ma’noni bildiradi.

O‘zbekiston ham o‘z mustaqilligiga erishgach, asosiy Qonun – Konstitutsiyasini qabul qildi. Bu tarixiy voqea 1992-yilning 8-dekabrida bo‘ldi.

Yangi O‘zbekistonning Konstitutsiyasi jahonning ilg‘or davlatlari tajribasini o‘rganish asosida yuritildi. U muqaddima, 6 bob, 28 bo‘lim, 128 moddadan iborat.

Asosiy Qonunimizda fuqarolar hudud va erkinliklari majburiyatlari belgilab berilgan.

Unda O‘zbekiston xalqini millati, e’tiqodi, dini, jinsidan qat’iy nazar O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari tashkil etishi mustahkamlab qo‘yilgan. Shuningdek, xalq davlat hokimiyatining birdan-bir manbayi ekani aytilgan.

O‘zbekiston Konstitutsiyasi ozod va obod Vatan, farovon hayot qurishimizning huquqiy asosi va kafolati bo‘lib xizmat qiladi.
Palov

Palov – o‘zbek milliy taomlaridan eng mashhuri, deb bemalol aytish mumkin. Uni ba’zan osh deb ham atashadi. To‘ylar, bayramlar sayllar usiz o‘tmaydi.

Bu taomni har kim turlicha tayyorlaydi, har kim o‘zgacha palovni xush ko‘radi.

Odatda, palov tayyorlashdan oldin sabzi archilib, qalamcha shaklida to‘g‘raladi. Biroz qizdirilgan qozonga maydaroq to‘g‘ralgan dumba solib eritiladi. Keyin go‘sht solinadi. Bir oz qovurilgach, sabzi solinadi. U ham qovurilgach, ziravorlar solinib, qozonga suv quyiladi. Bu orada guruch tozalab yuviladi va ivitib qo‘yiladi. Qozondagi masalliqlar biroz qaynatilgach guruch solinadi. U suvni shimib olguniga qadar aralashtirib turiladi. Bunda sabzi-piyoz aralashtirilmaydi. Guruch suvni shimib olgach, qozon o‘rtasiga to‘planib, bir necha yeridan qoshiq yordamida o‘yilib, qozon yopiladi. Osh 15-20 daqiqa dimlanadi.

Ba’zan palovga behi, olma solib ham dimlanadi.