Oʻzbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xozazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mustaqil ish Mavzu : Tovar, mahsulot

1	2	3	4	5	6
7
1	15$	25	77	385	0	-
2	17$	7	52	364	104	-
3	19$	10	45	405	180	-
4	22$	9	35	420	245	70
5	25$	5	26	390	260	130
6	28$	4	21	378	273	168
7	30$	17	17	340	255	170

3. Eng kichik kvadratlar usulida talab funksiyasi qurilsin. Determinatsiya koeffitsiyenti R² hisoblansin.



= 36.3782


Talab funksiyasi : Y = -0. x + 36.3625





4. Maksimal daromad.
Maksimal daromadga erishilishi va u 420$ tashkil qilishini koʻramiz. Bunda 77 ta potensial isteʼmolchidan 35 tasi, yaʼni 45% ko’zoynak uchun pul toʻlash imkoniga ega boʻladi.


5. Optimal ishlab chiqarishlar soni.

Sarf-xarajatlar	5	10	15	20	25	30
Optimal ishlab chiqarish	9	9	5	5	4	4
Baho	22	22	25	25	28	28

Jadvaldan koʻrinib turibdiki sarf-xarajatlarning oshib borishi bilan optimal ishlab chiqarish kerak boʻlgan ko’zoynaklar soni kamayapti va har bir ko’zoynakning bahosi ortib borayapti. Sarf xarajatning 5$ ga oʻzgarishi, ko’zoynak bahosini oʻzgarishiga olib kelishi ham, olib kelmasligi ham mumkin. Talab funksiyasini mikrostrukturasi shunda namoyon boʻladiki – bahoni unchalik katta boʻlmagan miqdorda oʻzgarishi, isteʼmolchilarning juda katta guruhlarini sotib olishdan voz kechishiga olib kelishi mumkin, bu esa foydaning kamayishiga olib keladi.

6. Xulosa
Shuning uchun ham ishlab chiqaruvchi uchun soliqlarning oshirilishi natijasida tovar narxining oshirilishi, ishlab chiqaruvchi hamma yukni isteʼmolchiga tashlaydi deyish notoʻgʻri fikr. Ishlab chiqaruvchi ham talabni kamayishi, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmini kamayishi hisobiga zarar koʻradi. Iqtisodiyot nazariyasiga qonunlariga koʻra soliq oshirilishi oqibatlarini ishlab chiqaruvchi ham, isteʼmolchilar ham boʻlib olishadi. Shunday qilib sarf-xarajatlar inflyatsiyasi iqtisodiyotga taʼsiri aynan mana shunday. Shuni taʻkidlash lozimki bozor tuzilmalari barcha isteʼmolchilarni qondirish imkoniyatiga ega emaslar, chunki bu foydali emas. 77 ta soʻrov oʻtqazilgan isteʼmolchilardan faqat 35 tasi 45% gina minimal sarf-xarajatlar boʻlgandagina ushbu darslikni sotib olish imkoniyatiga ega boʻlar ekanlar. Agar jamiyat barcha fuqarolarni biror narsa bilan taʼminlashni xoxlasa, u holda uni yanayam arzonroq narxlarda tarqatish lozim.