O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari

Qulflar.
OpenMP da sinxronizatsiya variantlaridan biri qulflar (locks) 
mexanizmidan foydalanish mumkin. Qulflar sifatida umumiy butun sonli 
o`zgaruvchilar (hajmi adresni saqlash uchun etarli bo`lishi kerak) ishlatiladi.Ushbu 
o`zgaruvchilar sinxronizatsiya primitivlari parametrlari kabi ishlatilishi kerak. 
Qulflar quyidagi uchta holatda bo`lishi mumkin: initsializatsiya qilinmagan, 
bloklangan yoki bloklanmagan. Bloklanmagan qulf ayrim oqimlar tomonidan 
egallangan 
bo`lishi 
mumkin.Undan 
so`ng 
uning 
holatini 
bloklashga 
o`tadi.Bloklanmagan qulfni aynan o`sha oqim ozod qilishi mumkin, undan so`ng 
qulf bloklanmagan holatiga o`tadi. 
Ikkita turdagi qulflar mavjud: oddiy qulflar va murakkab qulflar. Murakkab 
qulflar bitta oqim tomonidan ozod qilinishidan oldin ko`p marotaba egallanishi 
mumkin, oddiy qulflar esa faqat bir marta egallanishi mumkin. Murakkab qulflar 
uchun egallanganlik koeffitsienti (nesting count) tushunchasi kiritiladi. Dastlab 

---

17 
uning qiymati nolga teng bo`ladi, har bir egallanganda uning qiymati birga oshadi 
va har bir ozod qilinganda birga kamayadi. Murakkab qulflar egallanganlik 
koeffitsienti nolga teng bo`lsa bloklanmagan hisoblanadi. 
Oddiy va murakkab qulflarni initsializatsiya uchun C/C++ dasturlash 
tillarida [12] quyidagi funksiyalar ishlatiladi:
void omp_init_lock(omp_lock_t *lock); 
void omp_init_nest_lock(omp_nest_lock_t *lock); 
C/C++ dasturlash tillarida [13] quyidagicha e`lon qilinadi: 
#pragma omp flush [(ro`yxat)] 
Ushbu direktivani bajarish paytida oqimning registrlarida va kesh xotirasida 
saqlanayotgan hamma o`zgaruvchilarning qiymati asosiy xotiraga kiritiladi. 
Oqimning ishlashi davomida hamma o`zgaruvchilarning o`zgarishi qolgan oqimlar 
uchun ko`rinarli bo`ladi. Agarda qandaydir axborot chiqarish buferida 
saqlanayotgan bo`lsa, unda buferlar tashlab yuboriladi. Bunda operatsiya oqim 
tomonidan chaqirilgan ma`lumotlar bilan bajariladi, boshqa oqimlar tomonidan 
o`zgartirilgan ma`lumotlarga teginilmaydi [28].