O‘zbekiston respublikasi axborot texn ologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al -xorazmiy nomidagi toshkent axborot texn ologiyalari universiteti “Axborot texnologiyalari” kafedrasi H

BIRINCHI TARTIBLI PREDIKATLAR MANTIG’I Tayanch iboralar: determestik, stochastic, epizodik, izchillik
Ish muhitlarining xususiyatlari
Deterministik vs. stochastic. Muhitning keyingi holati to’liqligicha joriy holat bilan aniqlanadi va harakatlar agent tomonidan amalga oshiriladi va bunday holatda muhit aniqlovchidir (deterministic) aksincha holatda bu tasodifiy (stochastic).
Tozalovchi va taksi haydovchilar:

• 
  Bir qancha ko’zga tashlanmaydigan aspektlari tufayli tasodifiy (stochastic)^ shovqin YOKI nomalum.
  

Epizodik va izchillik

• 
  Epizodik = agentning tushuncha + harakatining yolg’iz juftligi
  
• 
  Agent harakatining sifati uning boshqa epizodlariga bog’liq emas
  
• 
  Har bir epizod bir biridan mustaqil
  
• 
  Epizod muhiti soddaroq
  
• 
  Agent oldindan o’ylashga muhtoj emas
  
• 
  Izchillik
  
• 
  Hozirdagi harakat kelajakdagi qarorlarga ta’sir qilishi mumkin
  

Masalan, Taksi haydovchisi va shahmat.
Turg’un va faol
Faol muhit vaqt o’tgan sari doim o’zgarib turadi

• 
  Masalan., ko’chadagi odamlar soni Turg’un muhit esa
  
• 
  masalan., Manzil
  

Yarimfaol

• 
  Muhit vaqt o’tishi bilan o’zgarmaydi lekin agentning ish bajarishi qayd etiladi
  

Alohida va Davomiy

• 
  Agar aniq holatlar soni cheklangan bo’lsa persepsiya va harakatlar tushunarli izohlangan bo’lgan holatda muhit alohida
  
• 
  Misol., Shaxmat o’yini
  
• 
  Davomiy: Taksi haydash Yolg’iz agent va ko’p sonli agent
  
• 
  Krossvord jumbog’ini yechish c- yolg’iz agent
  
• 
  Shaxmat o’ynash- ikkita agentlar
  
• 
  Raqobatdosh ko’p sonli agent muhiti
  

• 
  Sahaxmat o’ynash
  

• 
  Hamkorlikdagi ko’p sonli agent muhiti
  

• 
  Avtomatlashtirilgan taksi haydovchisi
  
• 
  To’qnashuvdan saqlanish
  

Ma’lum va noma’lumlar
Bu aniqlik muhitning o’zini ifodalamaydi lekin agentning muhit haqidagi holati va bilimini ifodalaydi. Ma’lum muhitda hamma harakatning natijalari berilgan (masalan soliter karta o’yini). Agarda muhit noma’lum bo’lsa agent yahshi qaror chiqarish uchun uni qanday ishlashini o’rganishi kerak (masalan yangi video o’yin).
Agent strukturasi
Agent = arxitektura + dastur

• 
  Arxitektura = ma’lum bir hisoblash qurilmalari (sensorlar datchiklar + ijrochi elementlar)
  
• 
  (Agent) Dasturlar = bir nechta funktsiyalar yaniki agent haritalashni amalga oshiradi = “?”
  
• 
  Agent Dastur= SI ning vazifasi Agent dasturlar uchun ma’lumot kiritish
  
• 
  Faqatgina joriy persepsiya
  
• 
  Agent funktsiyasi uchun ma’lumot kiritish
  
• 
  Butun persepsiya ketma -ketligi
  
• 
  Agent ularning barini eslab qolishi zarur
  

Agent dasturini quydagicha amalga oshirish. So’rovnoma jadvali (agent funktsiyasi).
Agent dasturning skelet dizayni
function Table-Drivbn-AGENT(percept) returns action static: percepts, л sequence, initially empty
table, a table, indexed by percept sequences, initially fully specified
append percept io the etid of percepts action — Look и И percepts, table) return action