O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi

5-§. Qishloq xo„jaligida ekologik xavfsizlikni ta‟minlashda ekologik 
tavakkalchilikni (risk) huquqiy holati 
 
Ekologik risk har qanday bosqichda-bir nuqtadan jahon darajasiga-
antropogen va boshqa ta‘sirlar natijasida kelib chiqishi mumkin bo‗lgan
muhitdagi salbiy o‗zgarishlarning ehtimolini anglatuvchi tushunchadir. 
Ekologik risk, ma‘lum vaqt davomida yuzaga kelishi mumkin 
bo‗lgan yo‗qotishlar shaklida tabiiy muhitga zarar yetkazish xavfi ehtimoli 
borligini anglatadi. Ekologik xavflarni baholashga quyidagilar yordam 

---

77 
beradi:potensial ekologik risklarni aniqlash, ularni yo‗q qilish yoki 
kamaytirish, salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkinligini taxmin qilish, 
ularning paydo bo‗lish ehtimolligini oldini olish yoki kamaytirish, salbiy 
oqibatlarning miqdoriy va sifat ko‗rsatkichlarini olish, baxtsiz hodisalar, 
aholining salomatligiga zarar yetkazish, atrof-muhitning tarkibiy qismlari, 
loyihani amalga oshiruvchi tashkilot obro‗siga putur yetkazmaslik. 
Ekologik risklarni baholash quyidagi bosqichlarni o„z ichiga 
oladi: 
Masalan: Odamlar tahminan to‗rt ming yillar davomida xavf-xatarni 
boshqarib kelmoqdalar. Atrof-muhit xavfini kamaytirishga qaratilgan 
birinchi qonunchilik hujjati 1285-yilda qabul qilingan ingliz qiroli Eduard 
I.ning farmoni bo‗lgan. Ushbu farmon g‗ishtlarni pishirish va quritish 
uchun ishlatiladigan pechlarda ―yumshoq‖ ko‗mirni yoqib yuborish, 
havoni ifloslantiruvchi moddalar haqida qabul qilingan. 
Qishloq xo‗jaligida ekologik xavfsizlikni ta‘minlashda ekologik 
risklarni to‗g‗ri tanlash maqsadga muvofiqdir, buni inobatga olmaslikning 
ayanchli oqibatlariga birgina Orol dengizining taqdiri misol bo‗la oladi. 
Sobiq Ittifoq davrida cho‗llarni o‗zlashtirish maqsadida Amudaryo va 
Sirdaryoning suvlari cho‗llarni obodonlashtirishga sarflandi. 
Jumladan, 
O‗zbekiston Respublikasining