O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi

3-§. Hozirgi kunda xorijiy mamlakatlarda qishloq xo„jaligi sohasida 
zamonaviy texnologiya va innovatsiyalardan foydalanish 
 
Hozirgi kunda, olimlarning taxminlariga ko‗ra, 2050-yilga borib Yer 
sayyorasi aholisi 9,6 milliardga etib, ularni oziq-ovqat bilan ta‘minlash 
uchun bugungiga nisbatan 70 foiz ko‗p mahsulotlar kerak bo‗lar ekan. 
Ammo, ekologik vaziyatning yomonlashishi, energiya vositalarining 
qimmatlashuvi va yer unumdorligining pasayib ketishi talab darajasidagi 
oziq-ovqat ishlab chiqarishga jiddiy to‗siq bo‗lishi ham ta‘kidlanmoqda. 
Xo‗sh, unda kelajakda bashariyat ochlikka mahkum bo‗ladimi? Albatta, 
yo‗q. Bu muammolarni dehqonchilik faoliyatini o‗zgacha usullar asosida 
boshqarish, xususan, sohaga narsalar interneti konsepsiyasi kabi 
zamonaviy texnologiyalar va innovatsion yechimlar kiritish, bir so‗z bilan 
aytganda, «aqlli» qishloq xo‗jaligi orqali hal etish mumkin. 
Yodda tuting.«Future Market Insights» tahlilchilariga ko„ra, dunyoda 
«aqlli» qishloq xo„jaligiga o„tish sekinlik bilan, ammo ishonchli tarzda 
amalga oshirilyapti. Bozorning katta qismi (53 foizi) SHimoliy Amerikada 
joylashgan. Bu AQSH fermerlari tomonidan aqlli innovatsiyalarga bo„lgan 
kuchli qiziqish bilan bog„liqdir.IT-texnologiyalar yer maydonlarida asosan 
don ekinlari yetishtirishda faol qo„llanilyapti va bu «aniq dehqonchilik» 
nomi bilan atalyapti. 
Masalan, AQSHning Jon Dir (Deyere & Company) kompaniyasi 
qishloq xo‗jaligi texnikalari ishlab chiqarish bo‗yicha dunyoda 
yetakchilardan biri. Kompaniya o‗z traktorlariga IoT (Intyernet of Things-
narsalar interneti) datchiklari va veb-interfeyslar bilan qo‗llab-
quvvatlangan majmualarni joriy etishga kirishgan. Agrar texnikalar 
sohasida «aqlli» qurilmalarni qo‗llash darajasi bo‗yicha Yevropa hozircha 
AQSHdan ortda qolmoqda. Yevropa Ittifoqida 80 foiz qishloq xo‗jaligi 
texnikalari navigatsiya tizimlari bilan sotilishiga qaramay, ularning qariyb 
30 foizi amalda tarmoqqa ulangan xolos. Bunga sabab, Yevropa Ittifoqida 
yirik fermer xo‗jaliklari AQSHdagiga nisbatan ancha kam. Chunki 

---

281 
Yevropada yetarli texnikalarga ega kichik oilaviy fermalar ustuvorlik 
qiladi va ularni ancha qimmat bo‗lgan «aqlli»lariga almashtirishga 
shoshilishmaydi.