O’zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik instituti

regulyativ 
(tartibga soluvchi) va 
negativ 
(qo’riqdovchi) funksiyalar. 
Huquqning regulyativ funksiyasi jamiyat a’zolari yurish-turishi va xulq-atvorining 
ijobiy, barchaga maqbul qoidalarini o’rnatishdan, ijtimoiy munosabatlarni yuridik 
tashkillashtirishdan, insonlar o’rtasidagi ijtimoiy alo-qalarni uyg’unlashtirish va 
barqarorlashtirishdan iborat. Bu funksiya doirasida huquqiy ta’sirning yana ikki yo’nalishi 
haqida gapirish mumkin: 
regulyativ-statik va regulyativ-dinamik 
huquqiy funksiyalar. 
Huquqning regulyativ-statik, Ya’ni tartibga soluvchi - statik funksiyasi 
deganda, huquqning ijtimoiy munosabatlarga, ular mavjud holatini, yerishilgan darajasini 
mustahkamyaashga, barqarorlashtirishga qaratilgan ta’sir etishi tushuniladi. Ijtimoiy 
munosabatlarning u yoki bu huquqiy institutlar shaqlida mustahkamlanishi huquqiy 
tartibga solish maqsadlaridan biridir. Ushbu funkdiya turli sub’yektlarning huquqiy 
maqomini belgilashda, masalan inson va fuqaroning asosiy huquq va erkinliklarini 
mustahkamlash-da, davlat idoralari va mansabdor shaxslarning vakolatlarini belgilavdda, 
jismoniy va yuridik shaxslarning huquqdorligini belgilashda namoyon bo’ladi. Huquqning 
mazkur funksiyasida uning tabiati nihoyatda yaqqol aks etadi. Zero, fuqarolar va 
tashkilotlarga huquqiy vakolatlar byeriladi ular shu vakolatlar doirasida erkin, o’zlari 
istagancha faoliyat yuritadilar. Bu chegara qanchalik kengaysa, insonlar shunchalik erkin
harakat qiladilar. 
Tartibga soluvchi - statik funksiya vakolat beruvchi va man etuvchi normalar orqali 
amalga oshadi, shu bois ular asosida tarkib topadigan munosabatlar passiv huquqiy 
munosabatlar toifasini tashkil etadi. Bunday holatlarda huquq sub’yektlari o’zlari tashabbus 
ko’rsatib huquqiy faollik qilishlari mumkin. 
Huquqning regulyativ-dinamik, Ya’ni tartibga soluvchi - dinamik