O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik Universiteti Jinoyat-protsessual huquqi darslik

Fuqarolik huquqi ham o‘z o‘rnida jinoyat-protsessual huquqi bilan bog‘liqdir. Jinoyat tufayli yetkazilgan zarar, o‘z navbatida, jabrlanuvchiga yetkazilgan mulkiy ziyonni va ma’naviy zararni qoplatishga bo‘lgan huquqini vujudga keltiradi. Bunda qonun jinoyat protsessida fuqaroviy da’vo qo‘zg‘atish yoxud yetkazilgan zararni fuqarolik sud ish yurituvi tartibida undirishni ko‘zda tutadi.
Jinoyat protsessi va kriminalistika. Jinoyat ishlarini sudda ko‘rishni amalga oshirish ko‘pincha jinoyatlarni ochish, ularni tergov qilish va sudda ko‘rib chiqish ilmiy uslublari va vositalari tizimidan, ya’ni kriminalistika sohasidagi bilimlardan foydalanmasdan mumkin bo‘lmaydi. Kriminalistika jinoyatlarni ochish va ularning oldini olish maqsadida dalillarni topish, to‘plash, qayd qilish va tadqiq qilish bo‘yicha jinoyat-protsessual qonunda nazarda tutilgan harakatlarni bajarish uchun qo‘llaniladigan texnik vositalar, taktik uslublar va usullar to‘g‘risidagi fandir.

1.5. Jinoyat-protsessual qonun hujjatlari va uning vazifalari

Jinoyat ishlarini yuritish tartibi faqatgina O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat-protsessual kodeksi bilan belgilangan bo‘lib, O‘zbekiston Respublikasi hududida jinoyat ishlarini yuritish tartibini belgilovchi muqobil qonun hujjatlari mavjud emas.

1) jinoyatlarni tez va to‘la ochishni ta’minlash – bu jinoyat ishini yurituvchi va jinoiy ta’qibni amalga oshiruvchi surishtiruv, dastlabki tergov va prokuratura organlari, shuningdek sudning sodir etilgan jinoyat holatiga oid Jinoyat-protsessual kodeksida belgilangan holatlarni aniqlashga qaratilgan asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi.
2) jinoyat sodir etgan har bir shaxsga adolatli jazo berilishini ta’minlash – ayblanuvchi tomonidan sodir etilgan qilmishning hamda jinoyatchi shaxsining ijtimoiy xavflilik darajasiga mutanosib bo‘lgan jazo chorasini tayinlanishini ta’minlaydi, ya’ni ishda yuzaga keladigan har qanday masalani hal qilishda ayblanuvchini yoki sudlanuvchini ham fosh qiladigan, ham oqlaydigan, shuningdek uning javobgarligini ham yengillashtiradigan, ham og‘irlashtiradigan holatlar aniqlanishi va hisobga olinishi lozim.