O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik Universiteti Jinoyat-protsessual huquqi darslik

8.8. Jinoyat protsessi ishtirokchilarining xavfsizligini ta’minlash.

(Muallif – yuridik fanlar doktori, professor G.Z.To‘laganova)

O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-protsessual kodeksining

270-moddasiga ko‘ra jabrlanuvchi, guvoh yoki ishda ishtirok etayotgan boshqa shaxslarga, shuningdek ularning oila a’zolari yoki yaqin qarindoshlariga o‘ldirish, kuch ishlatish, mol-mulkini yo‘q qilib tashlash yoxud mol-mulkiga shikast yetkazish bilan yoki o‘zga g‘ayriqonuniy xatti-harakatlar bilan tahdid qilinayotganligi haqida yetarli ma’lumotlar mavjud bo‘lgan taqdirda surishtiruvchi, tergovchi, prokuror sud bu shaxslarning hayoti, salomatligi, sha’ni, qadr-qimmati va mol-mulkini muhofaza qilish, shuningdek aybdorlarni aniqlash hamda ularni javobgarlikka tortish choralarini ko‘rishlari shart.
Protsess ishtirokchilari xavfsizligining kafolatlariga jabrlanuvchilarning, guvohlarning, xolislarning yoki protsessning boshqa ishtirokchilarini, shuningdek ularning oila a’zolari yoki yaqin qarindoshlarining xavfsizligi ta’minlashini taqozo etgan hollarda sudning yopiq sud majlisi o‘tkazish huquqi ham taalluqlidir.
Odil sudlovga ko‘maklashishni istagan shaxslarga o‘tkazilayotgan tahdid to‘g‘risidagi har qanday ma’lumotlar (shaxsning arizasi, huquqni muhofaza qilish organlari tomonidan tahdid solish faktining aniqlanganligi, boshqa manbalardan olingan xabarlar) xavfsizlikni ta’minlash choralarini qo‘llash uchun asos bo‘ladi. Protsess ishtirokchilari xavfsizligining kafolatlariga jabrlanuvchi, guvoh, xolis yoki protsessning boshqa ishtirokchilarining, shuningdek ularning oila a’zolari yoki yaqin qarindoshlarining xavfsizligi ta’minlashini taqozo etgan hollarda sudning yopiq sud majlisini o‘tkazish huquqi va boshqalar taalluqlidir.

Mavzu bo‘yicha xulosalar

Mazkur mavzuni o‘rganishda o‘quvchilar protsessual majburlov choralarining barcha turlari va o‘ziga xos xususiyatlariga oid masalalarni jinoyat-protsessual qonunchiligida va tarmoq qonunlarida mustahkamlanishi holatini qiyosiy-huquqiy tahlil qilib, jinoyat ishlarini yurituvida ularning ahamiyatini aniqlashlari lozim.