O’zbekiston rechpublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vaziriligi

 
5.
 
O’zbekistonda entomologiya fanini shakllanishi, rivojlanishi va hozirgi holati.
 
6.
 
Entomologiya sohasidagi taniqli olimlar va ularning ishlari.
 
Kirish. 
Entomologiya fani hasharotlarning tashqi va ichki tuzilishini, ko‘payishini, kelib 
chiqishini, er sharida tarqalishini, sistematikasini, biologiyasini, inson va tabiat uchun foydasi va 
zararini o‘rganadigan fan hisoblanadi. 
Ayni paytda hasharotlarning 1 mln. dan ortiq turlari ma’lum bo‘lib, entomologiya 
biologiyaning eng tez su’ratlar bilan rivojlanayotgan sohalaridan biri hisoblanadi. 
Entomologiya fani 2 ta bo‘limga bo‘linadi:
1. Umumiy entomologiya: 
Bu bo‘lim (fan) hasharotlar uchun umumiy bo‘lgan 
qonuniyatlarni o‘rganadi va bir qancha tarmoqlarga bo‘linadi:
a) 
hasharotlar morfologiyasi- hasharotlarning tashqi va ichki tuzilishini o‘rganadi;
b)
hasharotlar fiziologiyasi- hasharotlar organizmida sodir bo‘ladigan fiziologik 
jarayonlarni o‘rganadi; 
v) 
hasharotlar biologiyaci- hasharotlarni individual taraqqiyotini o‘rganadi; 
g)
hasharotlar ekologiyasi- hasharotlarning o‘zaro va tashqi muhit bilan aloqasini 
o‘rganadi; 
d)
hasharotlar geografiyasi- hasharotlarning er sharida tarqalishini o‘rganadi; 
e)
hasharotlar sistematikasi- hasharotlarni sistematik taksonlarga joylashtirilgan holda 
o‘rganadi. 
2. Xususiy entomologiya. 
Bu bo‘lim hasharotlarni ma’lum yo‘nalishlarga bo‘lib 
o‘rganadi. Jumladan; 
a) 
Qishloq xo‘jaligi entomologiyasi- qishloq xo‘jaligi ekinlarida uchraydigan parazit va 
zarakunanda hasharotlarni o‘rganadi. 
b)
O‘rmon xo‘jaligi entomologiyasi - o‘rmon o‘simliklarida parazitlik yoki 
zararkunandalik qiladigan hasharotlarni o‘rganadigan soha.