O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi indd

Табиати. Э. ҳудудининг катта кис-
мини тоғли Эритрея платоси (энг баланд 
жойи 2989 м, Соира тоғи) эгаллаган; 
жан.шарқида Афар сойлиги жойлаш-
ган. Иқлими субэкваториал, чўл иқлим. 
Йиллик ўртача т-ра 23° дан 37° гача, 
энг юқори т-ра 45° (Ернинг энг иссиқ 
р-нларидан бири). Йиллик ёғин 50—
200 мм. Ўсимликлари чўл ва чала чўл 
ўсимликларидан иборат.
Аҳолиси. Э.да тиграи, тигре, афар, 
сахо ва бошқалар халқлар яшайди. Рас-
мий тиллар — тиграи ва араб тиллари. 
Диндорлари, асосан, христианмоно-
фистлар ва сунний мусулмонлар. Шаҳар 
аҳолиси 16,3%. Муҳим шаҳарлари: Асмэ-
ра, Массауа, Кэрэн.
Тарихи. 13—16-асрларда ҳоз. Эри-
треянинг катта қисми Эфиопия давлати 
таркибида бўлган. 1882 йил Қизил ден-
гиз соҳилидаги Асэб порти, 1885 йил 
Массауа порти ва соҳил бўйидаги аҳоли 
яшайдиган бир қанча қишлоқларни Ита-
лия эгаллаб олди. 1890 йил Италия Қизил 
денгиз соҳилидаги ўзининг барча мулки-
ни Эритрея мустамлакасига бирлаштир-
ди (Эритрея лот. тилидаги Қизил денгиз 
номидан келиб чиққан). 1896 йилги Ита-
лияЭфиопия шартномасига мувофиқ, Э. 
чегаралари белгилаб олинди. 1935 йил 
Э. Эфиопия билан бирга Италия Шарқий 
Африкаси 
мустамлакаси 
таркибида 
бўлди. 1941 йил баҳорда Э. инглизэфи-
оп қўшинлари томонидан озод қилинди; 
1952 йилгача инглиз ҳарбий маъмурия-
ти бошқарди. 1952 йил федерация аъзо-
си сифатида Эфиопия таркибига кирди. 
1962—87 йилларда Э. Эфиопия таркиби-
да провинция, сўнг маъмурий р-н. 1950-
й.лардан Э. озодлик халқ фронти бошчи-
лигида Эфиопия марказий ҳокимиятидан 
ажралиш учун қуролли кураш авж 
олди. 1991 йил қўзғолончилар Асмэра 
шаҳрини озод қилдилар. 1993 йил 24 
майда Э. расмий равишда мустақил дав-
лат деб эълон қилинди. Э. — 1993 йилдан 
БМТ аъзоси. Миллий байрами — 24 май 
— Мустақиллик куни (1993).