O’zbekiston madaniyati



Download 0,57 Mb.
bet2/4
Sana18.02.2022
Hajmi0,57 Mb.
#455822
1   2   3   4
Bog'liq
O`zbekiston madaniyati

MEHMONDO`STLIK
Qadimiy mehmondo`stlik qoidalaridan birida aytilishicha, agarda siz kimdirni mehmonga chaqirayotgan paytingizda u kishining atrofida boshqa kishilar bolsa, ularning barchasini mehmonga taklif etish kerak bo`ladi. Kim bu qoidaga amal qilmasa, hurmatsiz va tarbiyasiz kishi deb hisoblanilgan.
Avvallari taklifni doimo minnatdorchilik bilan qabul qilish kerak, deb hosoblanilgan bo`lsa, hozirda esa bunga yetarli sabab bo`lsagina uzr so`rab, taklifni rad etish mumkin. Taklifni qabul qilganlar ma’lum qoidalarga amal qilishlari kerak bo`ladi, masalan, mehmonga “quruq qo`l bilan” borilmaydi. Mehmon o`zi bilan kichik sovg`alar olib kelishi hurmat va ehtirom ifodasidir.
Odatda, ahamiyatga ega har qaday tantanaga (to`y marosimi, yubiley…) ko`p sonli insonlar taklif etiladi, an’anaga ko`ra taomlarning ko`plab turlari tayyorlanadi. Mezbonni hurmat qiluvchi har bir mehmon hech bo`lmaganda har bir taomni tatib ko`rishi lozim. Taomlanish gazaklardan boshlanib, keyin suyuq ovqatlar tortiladi, shundan so`nggina 1 — 2 asosoy ovqatlarga o`tiladi. Agar menyuda palov bor bo`lsa, eng ohirida mehmonlarga ulashiladi. Bu payt hammaga tantana yakuniga yetayotgani ma’lum bo`ladi, lekin hech kim bir — birovini shoshiltirmaydi. Mehmonlar hotirjam suhbatlashishda davom etadilar, choy ichadilar, mevalar yoki shirinliklardan tatib ko`radilar va shundan keyingina mezbonlar hamda boshqa mehmonlar bilan hayrlashib, ketishga shaylanadilar.


MILLIY MUSIQA
O`zbekiston musiqasi Yaqin Sharq musiqa san’atiga yaqin bo`lib, ohangdor tovushlar uyg`unligi go`zal musiqiy asarni yaratadi.
O`zbek xalq musiqasi serqirra mavzulari va janrlari xilma — hilligi bilan ajralib turadi. Qo`shiqlar va musiqa asboblari yordamida chalinadgan kuylar o`z vazifasi va hayotda qo`llanilishiga asoslanib ikki guruhga bo`linadi: muayyan vaqtda va sharoitda kuylanadigan yoki chalinadigan, hamda barcha payt ijro etilishi mumkin bo`lgan qo`shiq va kuylarga. Birinchi guruhga marosimlar, mehnat jarayoniga,sahna asarlari va ko`rgazmali chiqishlar va xalq o`yinlariga hos bo`lgan musiqa namunalarini kiritish mumkin.
O`zbek xalqi o`z qo`shiqlari bilan ham mashhurdir.
Qo`shiq — she’riy matn bir yoki ikki bandni o’z ichiga olgan kichik doiradagi musiqa.
Lapar va yallada – qo`shiq bilan umumiylik bor, she`riy bandlar bilan aytiladigan musiqa turi. Bu janrlar hazilomuz musiqa, matn va raqslarga egaligi bilan ham alohida ajralib turadi.
Lapar – qo`shiq orqali muloqot bo`lib, Xorazmda esa yakkaxon xonanda ijrosidagi qo`shiq shunday ataladi.
Yalla janri o`zida ikki turdagi qo`shiqni mujassamlashtiradi: kichik diapazondagi kuylash va yakkaxon — raqs bilan bir vaqtning o’zida kuylashni. Bunday turdagi qo`shiqlar uchun xalq so`zi va Sharq shoirlarining san’at namunalaridan foydalaniladi.
Eng taniqli xalq og`zaki ijodi namunalaridan bo`lib – ashulalar hisoblanadi. Professional musiqa an’analariga suyangan holda ijro etiladi.
O`zbek musiqa merosida asosiy o`rinni dostonlar (lirik — qahramonlardan tarkib topgan epik ijro etish) egalaydi.
Maqomlar – musiqa an’analarining mumtoz jamlanmasini o`zida aks ettiradi.
Musiqa xalq madaniyati rivojlanishida muhim rol o`ynaydi. Asrlar o`tsa hamki, ushbu san’at turi deyarli o`zgarmadi, aksincha, yangi tajriba va ohangdorlikka ega bo`ldi.



Download 0,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish