O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti

O‘qituvchi – yangilik kirituvchi
– yangiliklarni, ayniqsa, o‘zga davlatlardan kirib kelayotganlarini farqlaydi va tushunib yetadi;
– yangiliklarni tahlil qila oladi;
– yangiliklarni turli xil vaziyatlarda qo‘llay oladi va kamchiliklarini to‘g‘rilaydi;
– o‘z pedagogik faoliyatida yangiliklardan ijodkorona foydalana olishga layoqatli.





Kasbiy kompetensiya modeli
“Kreativlik” va “pedagogik kreativlik” tushunchalarning mohiyati.
Kreativlik atamasi Angliya-Amerika psixologiyasida 60-yillarda paydo bo‘ldi. U individning yangi tushuncha yaratishi va yangi ko‘nikmalar hosil qilish qobiliyati, xislatini bildiradi.

Kreativlik o‘qituvchilarning zamon bilan hamnafas, ijodkorlik bilan ish olib borishi demakdir. O‘qituvchi faoliyati ijodiy-innovatsion yondashuvlarni talab qiladi. Demak, o‘qituvchi-pedagogning ijodiy fikrlashini “O‘qituvchining kreativ tafakkuri” deb tushunamiz. Kreativ tafakkur zamonaviy dunyoda boshqaruvning eng muhim funksiyalarini amalga oshiradi.

Aqlning peshqadamligi – belgilangan muddatda ko‘pchilik o‘ylab ko‘rishga ulgurmaydigan muammolar bo‘yicha bir emas, balki bir necha yechimlarni ko‘rsata olish hamda barchasining o‘ziga xos salbiy va ijobiy tomonlarini asoslab bera olish qobiliyatidir. Tafakkurning egiluvchanligi – jamiyatda qabul qilingan, an’anaviy, aslida to‘g‘ri deb o‘ylangan shablon yo‘nalishlar va tamoyillarning zamonaviy taraqqiyot uchun javob bera olmay qolganligini anglash, yangi yo‘nalishlarni sezish, tafakkur qila olish va shakllantira bilish, o‘z faoliyatini yangidan qura olish va masala yechimining yangi yo‘nalishlariga o‘zini safarbar eta olishdir.

Prognoz, bashorat qila olish esa o‘z sohasi rivojidagi istiqbol o‘zgarishlar mohiyati, kelib chiqish sabablari va yuzaga kelish muddatlarini tafakkur tahlili orqali oldindan anglash tafakkuri hisoblanadi. Masalan, mehnat munumdorligining ko‘tarilishi va pasayishi, konyuktura yoki bozorning o‘zgarishi, bularning sohaga bo‘lgan ta’siri, narxlarning ko‘tarilishi va pasayishi kabilar.
O‘qituvchining kreativ tafakkuridagi aqlning peshqadamligi va egiluvchanligini maxsus abstrakt mashqlar va bilimlar asosida tarbiyalash mumkin. Kreativ tafakkur maqsadga yo‘naltirilgan, ammo shu vaqtgacha ma’lum bo‘lmagan va an’anaviy tarzda tajribaga kiritilmagan batamom yangi usul, yo‘l, vositalarning tanlanishi va ishlab chiqilishini anglatadi.
Zamonaviy menejmentda kreativ tafakkur amaliyotini bildiruvchi ma’lum tizim shakllantirilgan. Ularni quyidagicha belgilab ko‘rsatish mumkin: