O`zbek tili va adabiyotini o`qitish metodikasi

Ibn Sino 980- yil (hijriy 370- yil)da Buxoro yaqinidagi Afsho‘zbek qishlog‘ida dunyoga kelgan. U qomusiy olim bo‘lib taniladi. Olimning tib ilmida nihoyatda benazir bo‘lganligini yaxshi bilamiz. Ayni paytda olimning asarlarida ta’lim va tarbiya, ayrim fanlarni o‘qish-o‘rganishga oid qimmatli fikr-mulohazalar ham talaygina. U o‘z pedagogik qarashlarida muhitning shaxs tarbiyasiga jiddiy ta’sir ko‘rsata olishini maxsus uqtiradi. Olim ilm olishning uzluksiz jarayon ekanligini, biroq olam sirlarini bilishda inson doimo intilishi, harakat qilishi zarurligini ta’kidlaydi:

Ibn Sinoning qaydlaridan biz o‘sha davrdagi ta’lim-tarbiya tizimi hamda uning mazmun va mohiyati haqida ayrim tasavvurlarga ega bo‘lishimiz mumkin. Uning yozishicha, «Bola olti yoshga yetgach, uni murabbiy va muallim ixtiyoriga topshiriladi. Ta’lim asta-sekinlik bilan berilishi kerak; birdaniga uni kitobga bog‘lab qo‘ymaslik lozim»¹¹. Olim ayrim adabiy namunalarning inson ruhiyatiga kuchli ta’sir qilishini kuzatgan. Jumladan, oshiqlik holati haqida gapirib, shunday deydi: «G‘azal eshitganda ahvoli shodlik va kulguga yoki g‘amginlik va yig‘iga tomon o‘zgaradi, ayniqsa, judolik va hajr tilga olinganda shunday bo‘ladi»¹².