O`zbek tili sintaksis shuxrat sotvoldiyev 33 210 87 88 Sintaktis So

TILLAR 

---

O`ZBEK TILI SINTAKSIS 
SHUXRAT SOTVOLDIYEV 33 210 87 88 
Bir-
biriga yaqin, umumiy jihatlari ko‘p bo‘lgan tillar qarindosh; bir
-biridan uzoq, 
umumiy jiha
tlari bo‘lmagan tillar qarindosh bo‘lmagan tillar hisoblanadi. Hozirgi kunda 
yer yuzida mavjud bo‘lgan 7000 ga yaqin til hind
-yevropa, turkiy, xom-som, xitoy-tibet 
singari bir necha til oilalariga bo‘linadi. Masalan, o‘zbek, turk, turkman, qirg‘iz, qozo
q,
tatar, uyg‘ur, boshqird, ozarbayjon, qaraim, qoraqalpoq, bolqor singari tillar bir oilaga 
mansub bo‘lib, ular turkiy tillar oilasi nomi bilan yuritiladi. Qarindosh kishilar bir 
ajdoddan tarqalgani kabi qarindosh tillar ham bir ajdod tilidan kelib chiqqandir. 
QO`SHMA GAP 
Bitta kesimlik belgisiga, mazmuniy va ohang tugalligiga ega bo‘lgan gap sodda gap, 
ikki yoki undan ortiq sodda gapning o‘zaro grammatik va mazmuniy munosabatidan 
tashkil topga
n, ohang tugalligiga ega bo‘lgan butunlik qo‘shma gap sanaladi. Gap uchun 
muhim belgi kesimlikdir. Kesimning nechtaligi gaplarni sodda va qo‘shma gaplarga 
ajratishga asos bo‘ladi: Men o‘quvchiman –
sodda gap; Olim bo‘lsang, olam seniki –
qo‘shma gap.
Qo‘shma gapni tashkil etgan sodda gaplar qo‘shma gap qismlari sanaladi. Bu 
qismlarni bog‘lash uchun xizmat qiladigan vositalar esa bog‘lovchi vositalar 
hisoblanadi. Qo‘shma gap qismlari quyidagi bog‘lovchi vositalar yordamida 
bog‘lanadi:
1