O‘zbek filologiyasi fakulteti o‘zbek tilshunosligi kafedrasi matn tilshunosligi

Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘ulotlari)

1-Modul. Fanning nazariy masalalari

1-mavzu. Matn tilshunosligining o‘rganilishi, shakllanish bosqichlari

Jahon tilshunosligida matn kategoriyasining o‘rganilishi. Chex tilshunosligida matn lingvistikasi muammolari. Rus tilshunosligida matn lingvistikasi fanining paydo bo‘lishi. I.R.Galperin, K.Kojevnikova, Y.A.Referovskaya, G.Y.Solganik, V.G.Gak, M.V.Lyapon, O.I.Moskalskaya, A.A.Metsler, O.L.Kamenskaya va boshqalarning tadqiqotlari.

2-mavzu. O‘zbek tilshunosligida matn kategoriyasining o‘rganilishi

O‘zbek tilshunosligiga matn nazariyasining olib kirilishi. N.M.Turniyozov, A.Mamajonov, E.Qilichevlarning bu boradagi qarashlari. M.Hakimov, M.Yo‘ldoshev, S.Boymirzayeva, D.Xudoyberganovalarning tadqiqotlari.

3-mavzu. Matn va uning til sistemasidagi o‘rni

Fanlarning sistemaviy tabiati. Jumladan, tilshunoslik ham fanlar sistemasining bir bo‘g‘ini ekanligi. O‘z navbatida tilning ham sistemalardan tashkil topganligi. Tilshunoslik fanga nisbatan mikrosistema hisoblansa, matnga nisbatan makrosistema ekanligi. Matn va uning tarkibiy qismlari, sistemaviy tabiati. Matn iyerarxiyasi.