O‘zbek adabiyoti tarixi (Eng qadimgi davrlardan XV asrning hirinchi yarmigacha)

Ba abruyi tu ki, dar ayni dilbari toqast,
Gumoni (kaj)ki, kamonrost az piyoda sarast
(Ayni dilbarlikda toq bo‘lgan qoshing to‘g‘risida kamonning egri gu- monda bo‘lishi uning mag‘rurligidan boshini yuqori ko‘targanidandur).
(zihi — ofarin, yaxshi; ’ harif — qarshi, о ‘rtoq, ulfat; * fasohat — so ‘zning ochiq, ravshan, yoqimli bo ‘lishi; *uslubning chiroyliligi;* mus- tajob — talabi, qabul etilgan; *norvan — xushqomat, va serbarg bir da- raxt; *siym — kumush, aqcha, tanga: maj, о q; "andom /ism, gavda, tanosib, о ‘xshov; 'ushshoq — oshiqlar;*biaymh —xuddi о ‘zi, yaqin.)
O‘q Yoyning egriligini va o‘zining to‘g‘riligini aytgach, 0‘q oidida mot bo‘lgan Yoy Girishga - Yoy ipiga murojaat qiladi va undan himoya istaydi. Yoy, mening egriligim O‘q tufaylidir, men 0‘q uchun ikki bukil- ganman, deb Girishdan, endi o‘zing bizning o‘rtamizda hakamlik qilgin, deb iltimos qiladi. Girish esa Yoyni himoya qilish maqsadida Zihgirga, O‘q Yoyga zo‘ravonlik qilyapti, deb adolatsizlik bilan hukm chiqaradi.
Yana ayttingkim, maning evimdin qochib, tuz taloshursen deb. Bu so‘zni xud rost ayitting. Agarchi egri senu men rost. Ammo bizning ora- mizda hech nav’ jinsiyat yo‘qturki, mudom va asliyat bo‘lg‘ay” deb bu ruboiyni o‘qudi:
Bo bad manishinu ham narav xonayi u,
Dar dom biyofti chu xo‘ri donayi u.
Tir az sari rosti kamonro kaj did,
Didi ki, chi guna jast az xonayi u
(Yomon bilan o‘tirma, ham borma uning uyiga,
Agar uning donidan yesang, tuzoqqa tushasan,
O‘q rostlik orqasidan egri qalb kamonning
Uyidan qanday jo‘nab qolganini ko‘rdingmi?!)
Base, Yoy O‘qning o‘tkun so‘zlarin eshitib, tahammul ila bilmay, himoyat uchun o‘zin Girishga bog‘ladi va kechgan munozara va mubo- hasani taqrir* qilib ayttikim: “0‘q sahmidin munungtek ikki bukulub- tunnen va yillardurkim, Zihgir (ila) birga bosh qo‘shub, seni barlos deb xizmatingg‘a turubturbiz.