O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi m. Rahimov quduqlarni burg‘ilash

Nazorat uchun savollar
1. Foydali qazilma konlarini  qidirish va razvedka qilishda kernning
roli qanday?
2.  Kern  chiqishini  oshirishga    qaratilgan  qanday  choralar
mavjud?
3. Qo‘sh kolonkaviy  quvurlarning  qanday konstruktiv xusu-
siyatlari bor?
4. OÝÑ va ÄÝÑ turidagi ejektorli snaryadlarda  teskari yuvish
sxemasi qanday amalga oshiriladi?
3.15-§. Kernsiz burg‘ilash
Kernsiz  burg‘ilash  quduqlarni  burg‘ilashning  progressiv
usullaridan  biri  bo‘lib,  unda  zaboyda  tog‘  jinslari  yoppasiga
parchalanadi. Kolonkaviy burg‘ilash usulidan farqli ravishda kernsiz
burg‘ilashda  burg‘ilash  snaryadi  faqat  jinslarni  parchalovchi
asbob—dolotoni almashtirish uchun yuqoriga ko‘tariladi. Bunda reys
davomidagi chuqurlashuv bir necha yuz metrga yetishi mumkin.
Shu bilan birga kernsiz burg‘ilashdagi burg‘ilash tezligi halqali zaboy
burg‘ilash  usuliga  nisbatan  ham  yuqori  bo‘ladi.  Sababi,  katta
mustahkamlikka  ega  bo‘lgan  va  qurollangan  dolotolarga  katta
yuklamalar berish va kern tomonidan to‘xtalishlar yo‘qligidir.
Kernsiz  burg‘ilashning  ish  samaradorligi  yuqoridir  va  1  m
quduqni burg‘ilash qiymati kolonkaviy burg‘ilashga nisbatan ancha
arzondir.

---

114
Kernsiz burg‘ilashni quyidagi sharoitlarda ishlatish mumkin:
1) razvedka qilishning mukammal bosqichida, foydali qazil-
malarga qadar bo‘lgan ma’dansiz jinslarni burg‘ilashda;
2) qidiruv-razvedka ishlarida, qachonki geologik ma’lumotlar
shlam olish, gruntonoslar va quduq geofizikasi usullari bilan olish
imkoniyatlari bo‘lgan sharoitlarda;
3) suv quduqlarini burg‘ilashda va gidrogeologik tadqiqotlarda;
4) ayrim uchastka yoki butun quduqni avariya tufayli qayta
burg‘ilashda.
Kernsiz burg‘ilashning hajmi mamlakatimizning umumiy raz-
vedkaviy burg‘ilash hajmining 25 % idan ziyodini tashkil etadi.