O‟rganish usullari reja: Anatomiyani tekshirish usullari



Download 1,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/138
Sana27.06.2021
Hajmi1,25 Mb.
#102958
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   138
Bog'liq
bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari fanini organish usullari

moddadir

17

 

Bolalarning sut tishlari doimiy tishlar bilan almashinishi  Aavrida tishlarni parvarish qilishni 

о‗rtatish  lozim.  Uxlashdan  avval  tishlarni  tish  chо‗tkasi  va  poroshogi  bilan  tozalash, 

ovqatlangandan  sо‗ng  ogizni  iliq  suv  bilan  chayqash  zarur.  Bolalar  juda  sovuq  yoki  juda  issiq 

ovqatlarni iste‘mol qilishi tishi oilan qattiq narsalarni maydalashi tavsiya etilmaydi. 

Bolaning  yoshi  ortishi  bilan  oshqozonning  hajmi  ortib  boradi.  Oshqozonning  hajmi  yanga 

tugilgan  bolalarda  30-45  sm

3

,  1  yoshda  400-500  sm



3

,  2  yosh  oxirida  600-700  sm

3

,  6-7  yoshda 



950-1100 sm

3

, 10-12 yoshda 1500 sm



3

 bо‗ladi. 

                                                           

17

 



Adolf Faller., Michael Schuenke-The Human Body - ―An Introduction to Structure and 

Function‖ ThiemeStuttgart · New Yorkhttp: //www.bestmedbook.com/2004  394- bet mazmun 

va moxiyatidan foydalanildi 

 



Bolaning yoshi ortgan sari oshqozonning shakli ham о‗zgarib boradi, yangi tug‗ilgan bolada 

2 yoshgacha oshqozonning shakli noksimon, 7 yoshda kolba shaklini oladi. 

Yosh bolalarda oshqozonning shilliq qavati nozik bо‗lib, juda kо‗p kapillyar qon tomirlari 

bilan ta‘minlangan. 

Oshqozon bezlaridan ishlab chiqarilgan shiraning hazm qilish kuchi va kislotalik xususiyati 

ancha past bо‗ladi. 

Bolalar  oshqozon  shirasining  tarkibida  -  pepsin,  ximozin,  lipaza,  amilza  va  boshqa  barcha 

fermentlar uchraydi. Lekin bu fermentlar konsentratsiyasi juda kam bо‗ladi. 

Bolaning  bir  yoshigacha  sutdagi  oqsillarga  ta‘sir  etuvchi  ximozin  fermentining  aktivligi 

yuqori  bо‗ladi.  Bolaning  yoshi  ortishi  bilan  lipaza  fermentining  aktivligi  ham  ortib  boradi. 

Bolaning yoshi ortishi bilan oshqozonning harakatlari ham о‗zgaradi. 

Bola bir yoshgacha tо‗lguncha ichak juda tez о‗sadi. 10-15 yoshga о‗sishi yana tezlashadi. 

Bolalarda  ichakning  uzunligi  tanasiga  nisbatan  katta  ichakning  uzunligi  4,5  marta,  kо‗krak 

yoshidagi  bolalarda  esa  6  marta  ortiqdir.  Bolaning  ilk  yoshligida  ingichka  ichak  devoridagi 

vorsinkalar,  shira  ajratuvchi  bezlar,  muskullar  yaxshi  rivojlanmagan  bо‗ladi.  Bolalarning  yeshi 

ortishi bilan ichak shirasining miqdori va fermentlarining konsntratsiyasi ortib boradi. Bolaning 

yoshi ortishi bilan me‘da osti bezining ogirligi va uzunligi ortadi. 12 yoshga me‘da osti bezining 

uzunligi  katta  odamnikiga  tenglashadi.  Bolaning  yoshi  ortishi  bilan  me‘da  osti  bezi  shirasining 

miqdori  ortib,  hazm  qilish  kuchi  о‗zgarib  boradi.  Bolaning  yoshi  ortishi  bilan  jigarning  hajmi, 

ogirligi, tuzilishi о‗zgarib boradi. Yangi tutilgan jigarning ogirligi 130 g, 2-3 yoshda 460 g, 5-6 

yoshda 665 g, 6-7 yoshda 675 g, 8-9 yoshda 720 g, 12 yoshda 1130 g, 16 yoshda 1260 g. 

Yangi 


tug‗ilgan 

bolalarda 

ovqat 

moddalari 



oshqozondan 

kattalarnikidan 

yaxshi 

suriladi. 

Bolaning 

yoshi 


ortishi 

-bilan 


sо‗rilish 

kamaya 


boradi. 

Yangi 


tugilgan 

bolalarning 

ichagidan 

tо‗liq 


parchalanmagan        oqsillar        sо‗riladi.  Bolalarda        ichakdan 

aminokislotalar  va  uglevodlarning  sо‗rilishi  katta  odamdagi  sо‗rilishga  nisbatan  tez  bо‗ladi. 

Bolaning  yoshi  ortishi  bilan  sо‗rilish  kamayib  boradi.  Tashqi  muhitning  yuqori  temperatura 

sharoiTida bolalarning ovqatlanish vaqti va gigiyenasiga e‘tibor berilishi kerak. • Issiq sharoitda 

ilk  yoshdagi  va  bog‗cha  yoshidagi  bolalarda  yog‗larning  hazm  bqiyinlashadi,  chunki  yuqori 

haroratda oshqozon, ichak va me‘da osti bezidan shira ajralishi keskin kamayib ketadi.  




Download 1,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish