Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

RCOOAr 1770 cm
–1

yoki 
RCOO – C = C –
RCOOR
′
+ OH 
–
RCOO 
–
+ R
′
OH
 
1 ekv 
1 ekv 

---

346
Murakkab efirlar karbon kislotalardan 
O – H
guruhining yo’qligi bilan ajralib turadi. Ular 
ketonlardan 1050 – 1300 cm
–1
chegaralarida ikki kuchli 
C – O
valent tebranishlarning mavjudligi bilan 
farqlanadi; bu chiziqlarning aniq holati efirning tuzilishi bilan bog’liq.
Amidlarning spektrlarida karbonil guruhidan tashqari, 3050 – 3550 cm
–1 
chegaralarida 
N – H
-
bog’ uchun xos bo’lgan valent tebranishlari va 1600 – 1640 cm
–1 
chegaralarda 
N – H
hisobidan hosil 
bo’luvchi defarmatsion tebranishlar mavjud.
Takrorlash uchun savol va topshiriqlar 
 
1-topshiriq
. Benzoy kislotani metil spirti bilan sulfat kislota ishtirokida eterifikatsiyasi natijasida besh 
xildagi moddalardan iborat aralashma hosil bo’ladi: benzoy kislota, metilspirti, suv, metilbenzoat va sul-
fat kislota. Toza efirni ajratish usulini taklif qiling. 
2-topshiriq
.
Polivinilatsetat qaerda va nima maqsadlarda ishlatiladi? 
3-topshiriq.
Spirt va Grinyar reaktividan foydalanib, 4-geptanol sintez qiling. Spirtdagi uglerodlar soni 
to’rtta yoki undan kam bo’lsin. 
4-topshiriq.
Katalizator sifatida mis xromitdan foydalanilganda n-butiloleat gidrogenolizidan qanday 
mahsulot hosil bo’ladi. 
5-topshiriq.
a) n-propilatsetatning sovunlanish ekvivalenti nechaga teng? b) yana sakkizta alifatik 
murakkab efirlar borki ularning sovunlanish ekvivalenti propilatsetatnikiga teng. Ular qaysilar?