O‘quvchilarni kasb-hunarga yo‘naltirish va psixologik-pedagogik

2 Mashq. “Muzokara bosqichlari”.
Barcha taraflar uchun yutuqli bo‘lgan kelishuvlar bosqichlari
1.Tinch yo‘l bilan yechimini topish uchun birgalikda ishlashga va asosiy qoidalarni (masalan, nomlash, ayblash, qichqirmaslik yoki gapni to‘xtatish) belgilashga kelishib oling.
2.Fikrlarni tinglang. Ishtirokchilar kelishmovchiliklar nimaligini o‘z nuqtai nazaridan chiqib ta’riflaydi. Faol tinglash qobiliyatidan foydalaning va o‘zgalarning fikrini tushunish uchun o‘zingizni ularning o‘rniga qo‘yishga harakat qiling. Boshqalar nimani va nima uchun istashlarini ham ko‘rib chiqing.
Masalan, kimdir sizni biron narsada ayblab, sizdan pul to‘lashingizni talab qilsa, ular buni pul topish istagida emas, balki siz ularni hurmat qilmayotgandek tuyulgani uchun qilishlari mumkin. Mojaroni hal qilishda boshqa odamga nisbatan hurmat bilan munosabatda bo‘lish asosiy kalit bo‘lishi mumkin.
3.Umumiy qiziqishlarni toping. Barcha ishtirokchilar qaysi faktlar va masalalar ustidan kelishuvga erisha olishlarini va har xil masalalar har bir kishi uchun nima sababdan muhimligini aniqlang. Zo‘ravonlikka murojaat qilmasdan yoki obro‘ni saqlab qolish zaruratisiz muammoni hal qilishga intilishdek oddiy bo‘lgan umumiy qiziqishlarni aniqlang.
4.Tanlash imkoniyatini yarating. Muammoni hal qilish uchun ikkala tomon uchun birgalikda fikr almashish uchun imkoniyat yarating. Darhol hukm qilmasdan variantlar ro‘yxatini tuzing. Ikkala taraf ham biron narsaga erishadigan yechimlarni o‘ylab ko‘ring!
Ko‘pincha biz bitta odam yutishi kerak bo‘lsa, boshqasi yutqazishi kerak, deb taxmin qilamiz. Aslida, ko‘pincha ijodiy fikrlash orqali ikkala taraf uchun manfaatli yechimni topish mumkin.
5.Baholash va yondashuvni tanlash. Bir nechta yondashuv taklif qilingandan so‘ng, har ikki tomon o‘zaro muhokamaga kirishadi
6.Kelishuvga erishing. Shartnoma to‘g‘risida qaror qabul qilganingizni yozma shaklda belgilab oling. Zarur bo‘lsa, kelishuv qanday samara berishini tekshirish uchun vaqt belgilang.