O’quv uslubiy majmua

3.4. Signallarni interpolyatsiya va detsimatsiyalash Diskretlash chastotasini o‘zgartirish. Turli xil signallarga raqamli ishlov
berish vazifalarini hal qilishda signallarni diskretlash chastotasini oshirish yoki kamaytirish kerak bo‘ladi. Ushbu jarayon ko‘pincha ma’lumotlarni saqlash yoki uzatishda talab qilinadi. Saqlashda bu muammo kompakt disklar formatlari (diskretlash chastotasi 44,1 kGs) va R-DAT (Rotating-head Digital Audio Tape) raqamli yozuvlari (diskretlash chastotasi 48 kGs) o‘rtasida farqlar mavjud bo‘lganda paydo bo‘ladi. Ma’lumotlarni uzatishda Naykvist chastotasidan jiddiy og‘ishlar (u yokibutomonga) ma’lumotlarbuzilishigayokialoqakanalining to‘libqolishigaolib kelishi mumkin [2, 3, 6, 8].
Ko‘pincha diskretlash chastotasining koeffitsiyentlari butun son emas. Ushbu koeffitsiyentning qiymatiga qarab, diskretlash chastotasini o‘zgartirishning quyidagi usullari mavjud.
1. Interpolyatsiya – diskretlash chastotasini butun songa oshirish.

2. Detsimatsiya (qisqartirish) – diskretlash chastotasini butun songa kamaytirish.
3. Qayta diskretlash – diskretlash chastotasini ixtiyoriy (ko‘pincha kasrli) marta o‘zgartirish.
Diskretlash chastotasini o‘zgartirishda signalni dastlabki interpolyatsiya detsimatsiyalash talabqiladi. Diskretlash chastotasini oshirish va pasaytirish mavjud
50
ketma-ket tartibdagi signal qiymatlariga o‘zgartirish bilan bog‘liq. Diskretlash

chastotasini

chastotasini

oshirish orqali signal tarkibiga yangi qiymatlar qo‘shiladi, diskretlash

pasaytirganda esa qiymatlar soni kamayadi.