O’quv-uslubiy majmua 5140300-Kimyo va ekologiya bakalavr ta’lim yo’nalishi talabalari uchun Tuzuvchi – kimyo fanlari nomzodi

Natriy tiosulfatning ishchi eritmasini tayyorlash
500 ml 0,05 n. tiosulfat eritmasini tayyorlash uchun Na₂S₂O₃∙5H₂O ning kerakli miqdorihisoblanadi va texnik tarozida tortib olinadi. Tuz 500 ml hajmli o’lchov kolbada eritiladi va unga 0,05 g Na₂CO₃ qo’shiladi. Eritma kamida 10 min qorong’i joyda qo’yiladi.
Vaqtni tejash maqsadida laboratoriyada oldindan tayyorlab qo’yilgan natriy tiosulfatning 1 n. eritmasidan 0,05 n eritma tayyorlanadi
Natriy bixromatning titrlangan eritmasini tayyorlash
Natriy tiosulfat eritmasining titrini aniqlash odatda kaliy bixromatning titrlangan eritmasidan foydalaniladi, K₂Cr₂O₇ eritmasini tayyorlash uchun qayta kristallga tushirilgan va 150°C da quritil kaliy bixromat ishlatiladi.
Reaksiya tenglamasidan
K₂Cr₂O₇+6KJ+7H₂SO₄ = Cr₂(SO₄)₃+K₂SO₄+7H₂O+3J₂
2Cr⁶ +6e^- = 3Cr³ 61
J – 1e^- = 16
Ko’rining turibdiki, K₂Cr₂O₇ gramm-ekvivalenti uning gramm molekulasining 1/6 qismiga teng ya’ni
294,22/6=49,13 g
200 ml taxminiy 0,05n eritma tayyorlash uchun nazariy lozim bo’lgan tortim miqdori quyidagiga teng.
Q=49,04 ∙0,05∙200/1000=0,4914 g
0,49 g atrofidagi K₂Cr₂O₇ soat oynasi solinadi va analitik tarozida aniq tortib olinadi.
Tortim 200 ml hajmli o’lchov kolbasi o’tkaziladi va oz miqdordagi suvda eritiladi, so’ng kolbaning belgisigacha suv quyib yaxshilab aralashtiriladi. Shundan so’ng K₂Cr₂O₇ eritmasining normalligi (yoki 0,05n eritmaga tuzatma) va titri hisoblab topiladi.