O’quv materiallari mavzu: hayvolar morfologiya fanini mazmuni, mohiyati va vazifalari



Download 2,63 Mb.
bet125/188
Sana01.06.2022
Hajmi2,63 Mb.
#624565
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   188
Bog'liq
morfologiya

Barmoq suyaklari-ossa digitorium
A-old tomondan B-orqa tomondan ko’rinishi,1-bilak suyagi,2-tirsak suyagi,3-qo’shimcha bilaguzug suyagi,4,6-bilakning bilaguzuk suyagi,5-oraliq bilaguzuk suyagi, 7-birinchi bilaguzuk suyagi,8-ikkinchi bilaguzuk suyagi,9-uchinchi bilaguzuk suyagi,10-IV-V-bilaguzuk suyagi,11-tirsakning bilaguzuk suyagi,12-beshinchi kaft suyagi,13-IV- kaft suyagi,14-III- kaft suyagi,15-II- kaft suyagi,16-II-barmoq suyagi,17,18,19-III-IV-V- barmoq suyagi.



Tos kamari ikkita nomsiz suyakning birikishidan hosil bo’lgan tos – pelvis suyagidan iborat bo’lib, har bir suyak o’z navbatida uchta: yonbosh, qov, quymich suyaklarini uz ichiga oladi.
Yonbosh suyak – os ilium - tana – corpus ossis ilii va qanot – ala ossis ilii dan iborat. Yuqorigi tomonida dumg’aza suyagi joylashadi, pastki uchi esa quymich va qov suyaklariga birikadi. Uning sag’ri yuzasi – facies glutaea botiq bo’lib, unda sag’ri liniyasi mavjud. Ichki yuzasi qavariq, unda quloq suprasiga o’xshash yonbosh yuzasi – facies auricularis bor. Suyakning oldingi uchi yonbosh tarog’i - crista iliaca deb nomlanadi; medial uchi tomirlar va nervlar chiqishi uchun katta quymich ariqchasi – incisura ischiadica major ni hosil qiladi. Yonbosh suyagida medial, lateral va kaudal burchaklar farqlanadi.
Quymich suyagi – os ischii ni tanasi– corpus ossis ischii da pastki qavariq va yuqorigi botiq yuzalar mavjud; suyak tanasi oldingi tomondan yopiluvchi teshik – foramen obturatorium ni chegaralaydi, orqa tomonda quymich yoyi – arcusischiadicus va muskullar birikishi uchun quymich do’ngligi – tuber ischiadicum ni hosil qiladi; suyakning lateral uchi kichik quymich ariqchasi – incisura ischiadica minor ni hosil qiladi, medial uchi esa quymich choqini hosil qilishda ishtiroq etadi. Oldingi tomondan ikkita butos chiqadi: choq butog’i – ramus symphyseus; bo’g’im o’yigi butog’i – ramus acetabularis.
Qov suyagi – os pubis - ikkita butog’i mavjud bo’lib, o’yiq butog’i – ramusacetabularis - quymich va yonbosh suyaklari bilan qo’shilishadi, uning oldingi tomonida qov tarog’i – pecten ossis pubis va qov do’ngligi – tuber pectineus mavjud; choq butog’i – ramus symphyseus uzunasiga joylashgan, tos suyaklarini bir – biri bilan birlashtirish uchun xizmat qiladi, ular qo’shilishib yopiluvchi teshik – foramen obturatorum ni hosil qiladi.
Qov suyagining qorin tomonga qaragan yuzasida bir nechta g`adir – budir joy bo`lib, ular qov tarog`i - ‘ectin ossis ‘ubis deyiladi. Bu taroq yonbosh suyagining tanasi tomonga o`tib, yonbosh – qov bo`rtig`i - eminentia ilio’ectonea ni hosil qiladi. Har qaysi qov suyagi bir – biri bilan qo`shilgan joyning old qismi qalinlashib, qov bo`rtigi - tuberculum ‘ubicum ni hosil qiladi. Bu bo`rtiq erkak hayvonlarda ayniqsa yaxshi rivojlangan bo`ladi.
Erkak hayvonlarda tosning pastki devori gorizontal, qov do’ngligi taraqqiylashgan, quymich yoyi va katta quymich ariqchasi chuqur, quloq suprasiga o’xshash yuza orqaga egilgan. Urg’ochi hayvonlarda tosning pastki devori oldinga egilgan, qov do’ngligi kam, quloq suprasiga o’xshash yuza oldinga egilgan.

Download 2,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   188




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish