O’quv materiallar

G
1.31-rasm.Alohida olingan hujayralardan butun bir xujayralarni yaratish.

en muxandisligi ta’rifi:Gen muhandisligi qisqacha aytganda: genlar ustida turli manipulyasiyalar o‘tkazish, ularni to‘la o‘rganish asosida funksional qismlarga bo‘lish, kerakli joyidan kesish, kerak bo‘lmagan qismini olib tashlash, kerak bo‘lgan qismlarini boshqa genlardan yoki sintez yo‘li bilan olib ulash, va shu usulda tayyorlangan duragay yoki rekombinant genni muvofiq organizmga kiritib, zarur turlarni yoki preparatlarni sintez qilish kabi g‘oyalar va texnologiyalarning yig‘indisidir.

BAKTERIYALARDAN PROTOPLASTLARNI OLISH

• 
  Hujayra devorini fermentativ lizis qilish.
  
• 
  Hujayra devorini normal sintezini buzuvchi fizik va kimyoviy omillar.
  

ZAMBURUG‘LARDA PROTOPLAST OLISH
Asosan tok qurti sokini ishlatish yo‘li bilan olinadi. CHunki, uning tarkibida quyidagi fermentlar mavjud bo‘ladi: glyukanazalar, mannanazalar, proteazalar, lipazalar, xitinazalar, sellyulazalar, gemitsellyulazalar, pektinazalar i dr.
Birinchi marta achitqi protoplastlari tok qurti soki ta’sirida 1957 yil Eddi va Vilyamsonlar tomonidan olingan.
O‘simliklarni invitro sharoitida klonli mikroko‘paytirish– bu o‘simliklarni «proibirkada, maxsus idishda ko‘paytirishdir» uning afzalliklari:

• 
  genetik bir xil ekish materialini olish imkoniyati mavjudligi;
  
• 
  viruslardan holi qilish imkoniyati mavjudligi;
  
• 
  ko‘paytirishning yuqori koeffitsienti (ninabargli daraxtlar uchun 10⁴ dan, o‘tchil o‘simliklar uchun10⁶);
  
• 
  seleksiya jarayonini qisqartish imkoniyati;
  
• 
  o‘simliklarning yuvenil davrdan reproduktiv davrga o‘tishining tezlashishi;
  
• 
  an’anaviy usullarda qiyin ko‘payyadigan o‘simliklarni ko‘paytirish imkoniyati;
  
• 
  ishni yil davomida olib borish mumkin;
  
• 
  o‘stirish jarayonini avtomatlashtirish mumkin.
  
• 
  o‘simliklarni invitro sharoitida klonli mikroko‘paytirish– bu o‘simliklarni «proibirkada , maxsus idishda ko‘paytirishdir» uning afzalliklari:
  
• 
  genetik bir xil ekish materialini olish imkoniyati mavjudligi;
  
• 
  viruslardan holi qilish imkoniyati mavjudligi;
  
• 
  ko‘paytirishning yuqori koeffitsienti (ninabargli daraxtlar uchun 10⁴ dan, o‘tchil o‘simliklar uchun10⁶);
  
• 
  seleksiya jarayonini qisqartish imkoniyati;
  
• 
  o‘simliklarning yuvenil davrdan reproduktiv davrga o‘tishining tezlashishi;
  
• 
  an’anaviy usullarda qiyin ko‘payyadigan o‘simliklarni ko‘paytirish imkoniyati;
  
• 
  ishni yil davomida olib borish mumkin;
  
• 
  o‘stirish jarayonini avtomatlashtirish mumkin.