O’quv materiallar

Biofaol moddalar texnologiyasi fani Ma'ruza materiallari
o'quv- uslubiy majmua

O’QUV MATERIALLAR


1 – MA’RUZA
BIOTEXNOLOGIYA VA BIOLOGIK FAOL MODDALAR. BIOTEXNOLOGIYA FANINING OB’EKTLARI,MAQSADLARI VA VAZIFALARINING BIOLOGIK FAOL MODDALAR TEXNOLOGIYASI BILAN UZVIYLIGI. BIOFAOL MODDALARNI BIOTEXNOLOGIK USULDA OLISHNING QISQACHA RIVOJLANISH TARIXI.
Ma’ruza rejasi
1. Biotexnologiya. Kirish.
1.1. Biotexnologiya tushunchasiga ta’rif.
1.2. Biotexnologiyani ilm-fan va ishlab chiqarish bilan o‘zaro bog‘liqligi.
1.3. Biotexnologik maxsulotlarni qo‘llanish sohalari.
1.4. Biotexnologik maxsulotlar bozori.
2. Biotexnologiya fani predmeti, ob’ektlari, maqsadi va vazifalari. Biotexnologiya bo‘limlari.
3. Biotexnologiya rivojlanishining qisqacha tarixi.
3.1. Biotexnologiya rivojlanishining qisqacha tarixi.
3.2. Uzbekistanda biotexnologiya.

Tayanch iboralar: Biotexnologiya, biologik faol moddalar, sanoat texnologiyasi.

Biotexnologiya – bu tirik organizmlar (bakteriya, achitqi, hayvon yoki o‘simlik hujayralari kulturasi), ularning tizimi yoki xayot faoliyati mahsulotlarini texnologik vazifalarni echish uchun qo‘llash imkoniyatlarini, hamda inson ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan hususiyatlarga ega bo‘lgan organizmlarni yaratish imkoniyatlarini o‘rganadigan fandir.

Boshqacha aytganda, biotexnologiya – bu biologik jarayonlarni texnika va ishlab chiqarishda qo‘llashga aytiladi.
Biotexnologiya nomi yunoncha so‘zlarning qo‘shilishidan kelib chiqqan bo‘lib, «bios» – xayot, «teken» – san’at, «logos» – so‘z, o‘rganish ma’nolarini anglatadi.
Biotexnologiya yordamida nisbatan arzon, qulay va qayta qo‘llasa bo‘ladigan mahsulotlardan turli xil modda va birikmalarni olish mumkin.
Bugungi kunda biotexnologiya – bu fan, ishlab chiqarish va ko‘p millionli biznesdir.
“Biotexnologiya” iborasi birinchi bo‘lib venger injeneri Karl Ereki tomonidan 1917 yilda, cho‘chqalarni katta miqdorda shakar lavlagisi bilan etishtirish jarayonida kiritilgan edi.Biroq, bu ibora o‘sha yillarda keng tadbiqqa ega bo‘lmadi.Faqatgina 1961 yilda shved mikrobiologi Karl Geren Xeden ilmiy jurnallardan birini nomini «Biotexnologiya i bioinjeneriya» deb nomlashni taklif etgandan so‘ng bu iboraga yana qaytildi.