O’quv materiallar

2. O‘simlik a’zolari, to‘qimalari va hujayralarini kultivatsiyalash usulining rivojlanish tarixi.
3. YUksak o‘simliklar to‘qimalari va hujayralarini kultivatsiyalash prinsiplari.
3.1. Aseptika sharoitlarini yaratish.
3.2. Ozuqa muhitlari.
3.3. Kultivatsiyalashning fizik omillari.
4. O‘simlik to‘qimalari va hujayralarining kulturalari turlari.
4.1. Kallusni olish va uni kultivatsiyalash.
4.2. Suspenzion kulturalar.
5. O‘simlik to‘qimalari va hujayralari asosida kultivatsiyalanadigan biotexnologiya.
5.1.O‘simlik tabiatli muhim iqtisodiy moddalarni olish uchun hujayra texnologiyalari.
5.2. Dori vositalarini yaratishda o‘simlik to‘qima va hujayra kulturalarini olishda biotexnologiyani qo‘llash imkoniyatlari.
5.3. O‘simlik hujayra kultura asosida dori vositalarini olishda biotransformatsiya istiqbolli yo‘nalish sifatida.

Tayanch iboralar: Biotexnologiya, biologik faol moddalar, hujayralari kulturasi, kallus.

O‘simliklar biotexnologiyasi hujayra va to‘qima kulturalari usullariga asosolangandir.
O‘simlik a’zolari, to‘qima va hujayra kulturalari usuli aseptik sharoitlarda alohida hujayra, to‘qima va a’zolarni sun’iy ozuqa muhitida o‘stirishga asoslangan.
Bu usul organizmdan tashqarida mavjud bo‘lgan hujayra biologiyasini tadqiq etish asosida yotadi.
YUksak o‘simliklar hujayralari kulturasi uchta asosiy nuqtai nazardan quyidagilar sifatida ko‘rib chiqilishi mumkin:
- unikal biologik tizim;
- o‘simliklar fiziologiyasi, biokimyosi va genetikasidagi modeli;
- biotexnologiya va turli tadqiqotlar ob’ekti sifatida.
O‘simlik hujayra kulturalari turli fundamental va prikladnoy tadqiqotlarda keng qo‘llaniladi.
Hozirga vaqtda yuksak o‘simliklarning kultivatsiyalanadigan to‘qima va hujayralari asosida, sanoat va qishloq­hujaligining turli sohalari uchun faol ravishda istiqbolli va prinsipial yangi texnologiyalari rivojlanib bormoqda⁵⁹.
«O‘simliklar hujayra, to‘qima va organlari kulturalari» iborasi o‘simliklarning quyidagi aseptik holatda o‘stirilayotgan qismlariga nisbatan qo‘llaniladi:

• 
  izolyasiyalangan (ajratilgan) murtaklariga;
  
• 
  izolyasiyalangan organlarga (ildiz uchlari, novda meristemasi, barg murtaklari, yosh gul va mevalarning qismlar)
  
• 
  kallusli to‘qimalar;
  
• 
  suspenzion kulturalar;
  
• 
  protoplastlar kulturalari.