O’quv materiallar

Antibiotiklarni asosiy tozalash usullari
1.Ekstraksiyalash usuli.
2.Ion almashinuv sorbsiyasi usuli.
3. CHo‘ktirish usuli.
Antibiotiklarni kimyoviy tozalashning bir bosqichlaridan biri bu olingan eritmalarni konsentrlashdir: bu jarayon o‘z navbatida erituvchini katta qismini haydash orqali amalga oshiriladi, bu o‘z navbatida yuqori vakuum ostida olib boriladi. Antibiotiklarni ajratib olish uchun qo‘llaniladigan usullar va kimyoviy tozalash usullari, apparatlarning sifati va qo‘llanilandigan reaktivlar avvalambor ajratib olinayotgan antibiotikning sifatini va yuqori miqdorda preparatning chiqishini ta’minlaydi.
Tashqi muhitdan, odatda tuproqdan ajratib olingan produtsent shtammlar («yovvoy» shtamm) kam samaralidir. SHuning uchun boshlang‘ich shtammdan samaradorligi yuqori bo‘lgan shtammlar seleksiya usuli bilan tanlab olinadi, bu shtammlar o‘z navbatida yovvoyi shtammlardan bir necha o‘n barobar yuqori produtsentlash hususiyatiga egadir.
Avvalari, antibiotiklarning sanoat produtsent– shtammlari tabiiy mikroorganizmlarning mutagenez va seleksiya usuli bilan olinar edi.
Antibiotiklar olishning asosiy usullari

• 
  Antibiotiklar – mikroorganizmlarxayotivaularnio‘zgarishiningmaxsusmaxsulotlaribo‘lib, mikroorganizmlarga (viruslar, bakteriyalar, zamburug‘lar, suvo‘tlari) yuqorifiziologikfaollikninamoyonqiladi.
  
• 
  Ba’zibirantibiotiklarxayvonlarnio‘sishinita’minlasa, boshqalario‘simlikningturlikasalliklarinidavolashda, ozuqamahsulotlarinikonservalashdavailmiydaqiqotishlariniolibborishdaishlatiladi (masalan: bioximiya, molekulyarbiologiya, genetikavaonkologiyasohalarida).
  

Antibiotiklar klassifikatsiyasi
Uning asosida kimyoviy tarkibi yotadi va u quyidagicha bo‘linadi:

1. 
   Atsiklik birikmalar (yog‘li kislotalar va terpenlarda tashqari)
   
2. 
   Alitsiklik birikmalar (tetratsiklinlar xam kiradi) .
   
3. 
   Aromatik birikmalar.
   
4. 
   Xinonlar .
   
5. 
   Kislorod saqlovchi geterotsikllar .
   
6. 
   Azot saqlovchi geterotsiklik birikmalar.
   
7. 
   Peptidlar.