O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi modeli

4.Defragmentatsiya qilish.
Shaxsiy kompyuterga viruslar tushishini oldini olish, antiviruslar bilan tekshirish.
O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi modeli

O’quv soati: 6 soat	O’quvchilar soni:
O’quv mashg’ulot shakli va turi	Amaliy – to’liq o’quv mashg’ulot.
O’quv mashg’ulotning rejasi	1. Fayl viruslarini sinflarga ajratish 2. Shaxsiy kompyuterga viruslar tushishini oldini olish
Mashg’ulotning maqsadi: O’quvchilarga Defragmentatsiya qilish haqida tushuncha berish
Pedagog o’qituvchining vazifalari:	O’quvchilarning vazifalari:
O`uvchilarda yangi mavzu bo’yicha tushunchalar shakillantirish. O’quv mashg’ulotlari bo’yicha yo’riqnoma berish.	Dars davomida o’rganganlarini izoxlaydilar. O’tilgan mavzu yuzasidan tushinganlarini hayot bilan bog’lab va izoxlab beradilar.
O’qitish metodlari	Axborotli - ma’ruza, Klaster, venn diagrammasi aqliy hujum, teskor blits savol-javob.
O’qitish vositalari	Ma’ruza matni, blits savolnomalar, slaydlar, proektor, kompyuter.
O’quv faoliyatini tashkil etish shakllari	Jamoa va guruhlarda ishlash, Yakka tartibda va juftlashib ishlash.
O’qitish shart-sharoiti	Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya
Qaytar aloqani usul va vositalari	Og’zaki nazorat, savol-javob, reyting

Mashg’ulotning texnologik xaritasi

Faoliyat bosqichlari	Faoliyatning mazmuni
	o’qituvchi	O’quvchilar
I-bosqich. Mavzuga kirish (15 daqiqa)	Tashkiliy boshlanish 1.1. O’quvchilar davomati va darsga tayyorgar-ligini tekshiradi.	Tinglaydilar, bajaradilar
	Mavzuga kirish 1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsad va vazifalarini aytadi.	Tinglaydilar.
II-bosqich. Asosiy 110-daqiqa 120-daqiqa	O’quvchilar bilimlarini faollashtirish 2.1. Yangi mavzuni bayoni: slaydlar orqali yoritadi. O’quv mashg’ulotining rejasi va tuzilishi, o’qitish jarayonini tashkil etish bo’yicha xarakatlar tartibini bayon etish.	O’quvchilar tinglaydilar, savollarga javob beradilar
	Yangi mavzuni mustahkamlash O'quvchilar kichik guruhlarga ajratiladi, klaster to'ldirish topshiriladi. Har bir guruh o'z ishini namoyish qiladi. Blis so’rov savollariga javob beradilar	savollarga javob beradilar
III-bosqich. Yakuniy (25 daqiqa)	Yakunlash va xulosalash 3.1 Mavzu bo’yicha umumlashtiriladi. O’quvchilar olgan baholari e’lon qilinadi. Uyga vazifa beriladi.	Tinglaydilar bajaradilar

Mavzu: Defragmentatsiya qilish.
Shaxsiy kompyuterga viruslar tushishini oldini olish, antiviruslar bilan tekshirish
Reja:
1. Fayl viruslarini sinflarga ajratish
2. Shaxsiy kompyuterga viruslar tushishini oldini olish

Kompyuter viruslari bugungi kunda ko'pchilikning eng dolzarb muammosidir. Bu hammani tashvishga solmoqda.Virus dasturi kompyuterdagi ma'lumotlar butunligini buzishga yoki ularni o'chirishga mo'ljallangan bo'ladi. Ilk bor virus dasturlari AQShda ishlab chiqarilgan, chunki aynan bu davlatda shaxsiy kompyuterlar keng tarqalgan edi. Ilk bor ishlab chiqarilgan virus dasturlari foydalanuvchini hotirjamligini buzishga va asabiga tegishga qaratilgan edi. Lekin keyinchalik ular zarar yetkazishni o'zining maqsadi sifatida qabul qilib oldi. Hozirgi paytda butun dunyo buyicha 200000 dan ortiq virus dasturlari mavjud. Ular kompyuter viruslari bo'lib, kompyuterdagi ma'lumotlarga zarar etkazadi yoki kompyuterning ishlash samaradorligini tushirib yuboradi.
Kompyuter virusi o'zi nima? Ular ma'naviy qashshoq, hayotdan va boshqalardan alamzada dasturchilar tomonidan g’arazli maqsadlarda yozilgan dastur. Ular odatda, ko'p martalab nusxalanadi va ijrochi fayllarga "yopishib oladi". Ularning "ishga tushishi" oqibatida goh displeyda turli yot yozuvlar paydo bo'lishi, goh disqdagi yozuvlar (fayllar) ni o'chirib yuborishi mumkin.Odatda foydalanuvchiga virus dasturlarining nomigina ma'lum bo'lishi mumkin. Masalan, Black Hole (qora teshik), Black Friday (qora juma), Friday 13 (o'n uchinchi juma), "sekin ta'sir qiluvchi virus" va hokazo. Mazkur viruslar ekranning chap burchagidan qora teshik ochishi yoki 13 sana juma kunlari ishlayotgan fayllarni yo'qotishi, bundan tashqari har 5 minutda kompyuter ishini bir necha yuz marotalab sun'iy sekinlashtirib yuborishi mumkin.Odatda TR-viruslar deb nomlanuvchi viruslar guruhi ajoyib xossaga ega. Zararlangan dasturni ko'rish chog'ida virus dasturi tuzatilgan dastur ichiga "suqilib" kirib oladi va o'zini namoyon etmaydi. Shunga o'xshash pokistoncha viruslar (Brain Ashet) ham zararlangan kompyuterlarda o'z "faoliyatini" ayyorlarcha olib boradi.
Keng tarqalgan viruslarni ikki guruhga bo'lish mumkin:
-fayllar uchun (SOM, YeXE va DLL ni zararlaydi);
-Boot-viruslar (disketlarni boshlang'ich yuklovchi sektorlari yoki MBR (Master Boot Record) qattiq diskning yuklovchi sohasini zararlaydi.
Tarmoqqa zarar keltiruvchi alohida viruslar ham mavjud. Ular replikatorlar deb atalib, tarmoqdagi barcha yoki ba'zi abonentlarni zararlaydi. Ulardan eng "taniqlisi" Morrisa nomlisidir. 1988 yilda ushbu virus Internet tarmog'idagi 30000 ta kompyuterdan 6000 tasiga zarar keltirib, "karomat" ko'rsatgan.