O’quv darslik

Ta’sir mexanizmi
:
kofein fosfodiesteraza fermenti faolligini susaytirib, 
ayniqsa yurak va miyada sAMFni parchalanishini kamaytiradi, natijada sAMF 
to‘planadi. Bundan tashqari kofein adenozin bilan raqobatlashadi (chunki ular 
qarama-qarshi bo‘lgan o‘zgarishlar chaqiradilar). Kofein adenozin ta’sirini 
yo‘qotadi, chunki uning retseptorlarini bloklaydi. Adenozin bosh miyada 
qo‘zg‘alish jarayonini kamaytiradi va ularni retseptorlarini metil ksantinlar bilan 
bloklanishi qo‘zg‘alish jarayonini, shuning uchun ham oshiradi. Kofein 
organizmning tabiiy metaboliti purin unumlariga o‘xshaydi. SHuning uchun u 
organizmda tez parchalanadi, yig‘ilib qolmaydi, hamda katta terapevtik ta’sir 
kengligiga ega. 

---

- 361 -
Qo‘llanilishi
:
yuqumli kasalliklardagi umumiy zaharlanish, narkotik, 
uxlatuvchi va shu kabi MNSga susaytiruvchi moddalar bilan zaharlanganda, 
miya tomirlarini torayishi bilan kechadigan xastaliklarida (migren), ruhiy, aqliy 
va jismoniy faoliyatni oshirish uchun, gipotoniyalarda. Kofein ichakdan yaxshi 
so‘riladi. Tarkibida kofeini bor juda ko‘p tabletkalar bor. Xafa qonlik, 
ateroskleroz, uyqusizlik, glaukoma, qariyalarda ishlatish mumkin emas. 
KOFEIN-BENZOAT-NATRIY
-Kofeinga nisbatan suvda yaxshi eriydi 
(1:2), organizmdan kofeinga nisbatan tezroq ajraladi. Ta’siri kofeinnikiday. 
Nomi 
Kattalar uchun o‘rtacha 
terapevtik doza va kiritish 
yo‘li 
CHiqarish shakli 
Fenamin -
Ichishga – 0,005g 
Tabletka 0,01 g 
Piridrol
Ichishga – 0,001 – 0,0025 
g; 
Tabletka 0,001 va 0,0025 
g 
Meridil
Ichishga – 0,01 g 
Tabletka 0,01 g 
Kofein
Ichishga – 0,05 – 0,1 g 
Kukun
Kofein – natriy benzoat 
Ichishga va t/o – 0,1 – 0,2 
g 
Kukun; tabletka 0,1 va 0,2 
g; 
tabletka 
0,075 
g 
(bolalar uchun); ampula 1 
va 2 ml va tyubikli-
shpritslarda 1 ml 10% va 
20% li eritma