O’quv darslik

α -Adrenoretseptorlarni qo‘zg‘atganda yuzaga keladigan o‘zgarishlar: 
-
teri, shilliq qavat, buyrak, ichak, qon tomirlarining qisqarishi; 
-
ko‘zning rangdor pardasidagi radial mushaklarning qisqarishi (midriaz); 
-
me’da-ichak traktidagi sfinkterlarning qisqarishi; 
-
qorataloq trabekulalari (mushaklarining qisqarishi(qorataloq kichrayadi); 
-
bachadon mushaklarining (miometriy) qisqarishi; 
 
β -Adrenoretseptorlarini qo‘zg‘atilganda yuzaga keladigan o‘zgarishlar. 
-
ko‘ngdalang targ‘il mushaklar, jigar, o‘pka, bosh miya, miokard qon 
tomirlarining, silliq mushaklari bo‘shashadi, tomir kengayadi (β
2
); 
-
bronxlarning silliq mushaklari bo‘shashadi (β
2
); 
-
mimetriy tonusi susayadi (β
2
); 
-
glyukogenoliz (glikogenning parchalanishi) tezlashadi; 
-
lipoliz kuchayadi (β
2
);
-
yurak qisqarishining soni va kuchi ortadi (β
1
); 
-
me’da-ichak trakti a’zolarining harakati va tonusi susayadi (β
1
); 
 
Farmakologik vositalarning adrenergik sinapslarda qo‘zg‘alish 
impulslarining o‘tkazilishiga ta’siri quyidagi yo‘nalishlarda bo‘lishi 
mumkin: 
-
NAning sinteziga ta’siri (
al’fa-metil-p-tirozin susaytiradi
) 
-
NAning zaxira qilinishiga ta’siri (
rezerpin kamaytiradi
) 
-
NAning parchalanishiga ta’siri (
iprazid, nialamid-MAO faolligini 
pasaytiradi
) 
-
NAning sinaptik yoriqqa chiqishiga ta’siri (
ornid, oktadin pasaytiradi
) 
-
NAning neyronal yutilishiga ta’siri (
imizin, kokain pasaytiradi
)
-
NAning ekstroneyronal yutilishiga ta’siri (
meganefrin, fenoksibenzamin
pasaytiradi) 
-
Effektor a’zolarining adrenoretseptorlariga ta’siri

---

- 278 -