O’qituvchi: Maxmudov Yormamat 2021 Mundarija

16-mavzu. Elektr stansiya va elektr tarmoqlari jihozlariga texnik xizmat ko‘rsatish, ta'mirlash va montaj qilish ishlarini bajarishda shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish.
Reja:

1. 
   Elektr stansiya va elektr tarmoqlari jihozlariga texnik xizmat ko‘rsatish.
   
2. 
   Elektr stansiya va elektr tarmoqlari jihozlarini ta'mirlash.
   
3. 
   Elektr stansiya va elektr tarmoqlari jihozlarini montaj qilish ishlarini bajarishda shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish.
   

1. Elektr apparatlari xaqida umumiy ma’lumot .Elektr zanjirlari va mashinalarini boshqarish, rostlash va himoya qilish uchun ishlatiladigan maxsus elektr qurilmalari elektr apparatlar deyiladi. Elektr apparatlari quyidagi sinflarga bo’linadi:
vazifasiga ko’ra–kommutatsiya qiladigan (elektr zanjirlarini ulash va uzish uchun), himoyalovchi–(o’ta yuklanish va qisqa tutashishi toklari hosil bo’lganda, shuningdek kuchlanish o’zgarganda va elektr dvigatelining ishlash rejimi yana boshqa sabablarga ko’ra buzilganda elektr zanjirlari va mashinalarni uzib qo’yish yo’li bilan ularni himoyalash uchun), yurgizish–rostlovchi (yurgizishni amalga oshirish uchun va elektr mashinalarining aylanish chastotasini, tokini va kuchlanishni rostlash uchun nazorat qiluvchi (elektr zanjirining berilgan parametrlarini nazorat qilish uchun; ular bu parametrlar buzilganda tok impulhslari berish yo’li bilan signal qurilmasini ishlatadi yoki apparatni uzib qo’yadi va tahsirga shunday javob beradi);
ishlash printsipiga ko’ra – kontaktli apparatlar (harakatlanuvchi kontakt qismlarini ulash va uzish yo’li bilan boshqariladigan zanjirga tahsir ko’rsatadi);
kontaktsiz apparatlar (ularga ulangan elektr zanjirlarini, o’zlarining elektr parametrlarini induktivligi, sig’imi, qarshiligini o’zgartirish yo’li bilan boshqarishni amalga oshiradi);
kuchlanishga ko’ra – past kuchlanishli (4000 V gacha, lekin odatda 660 V gacha va yuqori kuchlanishli (1000 V dan yuqori, ko’pincha 6 kV va undan ortiq);