|
101-dars
Mavzu: Yomg’ir
Mavzu: Yomg’ir. Farhod Musajonov
Darsning maqsadi. 1. Matn mazmuni bilan tanishtirish.
2. Matn asosida o'quvchilarda mug’ombirlik va yalqovlik kabi illatlarning yomon oqibatlarini o’rgatish..
3. Matn orqali o'quvchilarni mehnatga to’g’ri munosabatini shakllantirish.
Dars turi. Ya'ngi bilim beruvchi dars, hikoya o’qish darsi
Dars metodi. Suhbat, badiiy o'qish metodi.
Dars jihozi. Matn mazmuniga mos ishlangan rasmlar.
Darsning borishi.
I.Tashkiliy qism:
Salomlashish;
Davomatni aniqlash;
Darsga tayyorgarlik ko’rish;
Darsning maqsadini aytish.
II. O’tgan mavzuni mustahkamlash.
O’tgan mavzu yuzasidan o’quvchilar bilimini baholayman.
3- 4 o’quvchiga matnni hikoya qildiraman.
"Zanjir" o'yini. O'yin sharti. Hayvon va parrandalar nomini aytish.
Shoir qushlarga qanday g'amxo'rlik ko'rsatmoqchi bo'ldi?
Qushlar yurti haqida nima deyilgan?
«Sayranglar menga yovuz» degan-da nimani tushundingiz?
«Keling, ha, tillashaylik» deganda-chi?
Shoir nimani orzu qildi? Siz qushlarga qanday g'amxo'rlik ko'rsatyapsiz?
III. Yangi mavzu bayoni.
YOMG'IR
Yomg'ir yog'ayotganda odam qattiq uxlaydi, deganlari rost ekanmi, Halima opa bugun o'g'li Erkinjonni uyg'otaverib charchab ketdi. Oxiri Erkinjon onasining qistovi kor qilib zo'rg'a ko'zini ochdi. Nomiga chala-chulpa yuvingan bo'ldi. Qaytib uyga kirdi-da, yana karavotiga o'tirdi. Ko'zini lo'q qilib derazaga tikildi. Tashqarida yomg'ir shig'illab quyar, osmonni esa qop-qora bulut qoplab olgan edi.
Halima opa derazaning fortochkasini ochdi, xonaga zax va nam havo urdi. Erkinjon junjikib o'zini ko'rpaning tagiga oldi.
— Kiyinmaysanmi tezroq, Erkinjon, choying sovib qoladi, — dedi Halima opa.
Erkinjon indamadi. Shu havoda yomg'irda ivib maktabga borishga sira oyog'i tortmadi. Qani endi issiqqina uyda mazaa qilib derazadan ko'chani tomosha qilib o'tirsa!
— Ha, nima bo'ldi senga, kasal bo'lib qolmadingmi? Halima opa o'g'li indamaganiga hayron bo'ldi, peshanasinj ushlab ko'rdi. — Ozgina issig'ing bor shekilli?
Erkinjon yana indamadi. Onasining gaplaridan keyin o'ziga-o'zi kasaldek tuyulib ketdi.
— Boshim og'riyapti, — deb ko'zini yumib oldi. Nega shunday dedi, o'zi ham bilmaydi. Qo'rqib ketgan Halima opa darrov uning atrofida girdikapalak bo'lib qoldi. Ko'rpasini, yostig'ini to'g'rilab, yaxshilab yotqizib qo'ydi. Karavotining oldiga stul surib, nonushtani o'shaning ustiga olib kelib qo'ydi. Lekin Erkinjon nonushtaga qayrilib ham qaramadi. Hozir u bitta ortiqcha harakat qilishga, qimirlashga erinardi.
Halima opaning ishga ketadigan vaqti bo'ldi.
— Qimirlamay yotgin, men shifokor chaqirib ketaman, — dedi u.
Peshin bo'ldi. Derazadan ko'chaga mo'ralab o'tirgan Erkinjon maktabdan qaytayotgan o'rtoqlarini ko'rdi. Nima uchundir yuragi orziqib, xo'rsinib qo'ydi. Bora-bora xursandligi yo'qolib, o'rnini xomushlik, g'ashlik egalladi.
Shu payt eshik taqillab qoldi. Erkinjon borib ochdi. Qarshisida sochlariga oq oralagan, qotmadan kelgan kishi turardi.
— Men shifokorman, kasal Erkinjon Madrahimov shu yerda turadimi? — deb so'radi u.
— Ha, shu yerda, — Erkinjonning ovozi zo'rg'a eshitildi.
— Bo'lmasa, yigitcha, ruxsat etasiz, bir tekshirib ko'ramiz, qayeringiz og'riyotganikin. Durustmi? — Shifokor juda shoshilardi.
Erkinjonning nafasi ichiga tushib ketdi. Shifokor uni karavotga o'tqazib isitmasini o'lchadi, og'zini ochib tomog'ini ko'rdi, rezinka naychasining uchini ko'kragiga qo'yib nafas olishini eshitdi.
— Qayering og'riyapti? — deb so'radi Erkinning ko'ziga tikilib.
Shifokor go'yo ichingdagi bor gapni bilib turgan sehrgarga o'xshardi. Erkinjon indolmadi.
— Ha, mayli, — dedi shifokor muloyimlik bilan, — mana shu dorini ichsang, tuzalib ketasan.
Shifokor dori qog'ozni yozib to'ldirdi-da, Erkinjonning yostig'i tagiga qo'ydi.
— Oying kelganlarida bergin. Dorini, albatta, topsinlar, — dedi shifokor, — kasaling xavotirli, oldini olmasa oqibati yomon bo'ladi.
Dovdirroq shifokor qanday shoshib kelgan bo'lsa, shunday shoshib chiqib ketdi.
Erkinjon sal yengil tortdi, peshanasidan chiqib ketgan terni artdi. Ammo g'ashligi tarqalmadi, zerika-zerika bir amallab kunni kech qildi.
Halima opa ishdan sal barvaqt qaytdi. U eshikdan kira solib o'g'lidan hol-ahvol so'radi.
— Tuzuk bo'lib qoldim, ertaga maktabga boraman, — dedi Erkinjon, shifokor tashlab ketgan dori qog'ozini olib onasiga berdi, ammo shifokor hovliqmaroq ekan, kasaling og'ir, oldini olmasang, ishing chatoq, deb vahima qilib ketdi.
Halima opa qog'ozni olib o'qidi, birdan o'zgardi, qo'llari bilan ikkala chakkasini qisib o'tirib qoldi.
— Nima bo'ldi, oyijon? — Erkinjon qo'rqib ketdi. Halima opa indamasdan qog'ozni Erkinjonga uzatdi:
— O'qi!
— Erkinjon qog'ozni oldi, hijjalab o'qidi: «Ehtiyot bo'ling, o'g'lingizda mug'ambirlik va yalqovlik kasalining alomatlari paydo bo'lyapti».
IV. Mustahkamlash.
1.Erkinjonning maktabga bormaganligi sababini izohlang.
2.Uni qanday kasallikka yo'liqqan deb o'ylaysiz?
V. Uyga vazifa: matnni o’qib so’zlash.
VI. Darsni yakunlash. O’quvchilar bilimini baholash.
Do'stlaringiz bilan baham: |
