Oodatiy fikrlash mahorati yoxud kreativlik qanday shakllantiriladi?

Takrorlovchi  suhbat  o‘rganilgan  materialni  mustahkamlash  va 

fahmlab  olishga  yordam  beradi.  U  yangi  materialni  o‘rganilgandan 

keyin  shu  darsning  o‘zida  yoki  mavzu  yoki  bo‘lim  o‘rganilgandan

344

keyin o‘tkaziladi va 5 daqiqadan 20-25 daqiqagacha vaqt olishi mum­

kin.  Takrorlovchi  suhbat  vaqtida  ham  mavzuni  o‘rganishdagi  o ‘sha 

ko‘rgazmali  qurol  va  tarqatma  tabiatshunoslik  materialidan  foyda­

laniladi.

Bayon  qiluvchi  suhbat  o‘quvchilaming  o‘zlari  tomonidan  bor- 

liqning  jism  va  hodisalarini  kuzatishini  nazarda  tutadi.  0 ‘qituvchi 

tomonidan  yo‘naltirilgan  o‘quvchilar  o ‘zlari  uchun  yangi  obyekt  va 

hodisalar bilan tanishadilar.  Tirik tabiat burchagida o‘tkazilgan tabiat 

obyektlari  va  tajribalarni  kuzatishlar  natijasida  o‘quvchilarda  shaxs- 

ning har tomonlama rivojlanishi uchun katta ahamiyatga ega bo‘lgan 

atrof olamga tadqiqiy yondashish  shakllanadi.

Bayon  qiluvchi  suhbat  tadqiqiy  xarakterga  egadir,  chunki  u 

o ‘quvchilaming  tabiiy  obyektlarini  kuzatishlariga  asoslanadi.  Misol 

qilib,  3-sinfdagi  “Maktab  oldi  maydonchasida  bahorgi  ishlar”  mav­

zusi  bo‘yicha  tabiatshunoslik  darsni  ko‘rib  chiqamiz.  Dars  maktab 

oldi  maydonchasidagi  amaliy  ishlar  asosida  o‘tkaziladi  va  tadqiqot 

unsurlariga ega bo‘ladi. Agar shahar tipidagi maktablarda maktab oldi 

maydonchasi bo‘lmasa, unda tadqiqiy unsurlarga ega bo‘lgan tajribani 

(masalan,  “yagonalashning ildizmevalilar hosiliga ta’siri”) tirik tabiat 

burchagi  yoki  tabiatshunoslik  xonasida  o‘tkazish  mumkin.  Qilingan 

tajriba  yoki  amaliy  ish  natijasida  ushbu  savollar  bo‘yicha  tadqiqot- 

laming borishini yoritish mumkin: