Ona tili va adabiyot fanidan asosiy va majburiy blok uchun tayyorlagan



Download 39,77 Kb.
bet6/14
Sana13.05.2022
Hajmi39,77 Kb.
#603276
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
5-sinf darslik qo\'llanma

TALAFFUZI VA IMLOSI
Bir bo‘g‘inida yonma-yon ikki xil undosh kelgan so‘zlar qator undoshli so‘zlardir.
Qator undosh bilan tugagan ba’zi so‘zlar talaffuzida oxirgi undosh deyarli aytilmasa-da, yoziladi: go‘sht, do‘st, xursand, barg, monand… So‘z boshida qator undoshning kelishi faqat o‘zlashma (boshqa tildan kirgan) so‘zlarga tegishli: stol, broker, bloger…
61-dars. ASOS VA QO‘SHIMCHALAR IMLOSI
1. a unlisi bilan tugagan fe’llarga -v, -q, -qi, -vchi qo‘shimchalari qo‘shilganda, a unlisi o aytiladi va yoziladi: sayla – saylov, qayna – qay noq, sayra – sayroqi. Shuningdek, o‘qi – o‘quv, sovi – sovuq, to‘qi – to‘quvchi so‘zlarida i unlisi u ga aylanishi mumkin.
2. g tovushi bilan boshlanuvchi qo‘shimchalar 3 xil aytiladi va yoziladi: borgan, eshikka, chiqqach. Eslatma: bargga, tog‘ga, og‘gan, sig‘guncha, pedagogga kabi so‘zlar,
qanday aytilishidan qat’i nazar, asliday yoziladi.
62-dars. ASOS
VA QO‘SHIMCHALAR IMLOSI (davomi)
1. -boz qo‘shimchalari -voz kabi aytilsa-da, asl shakli bo‘yicha yoziladi:
dorboz (dorvoz)
2. parvo, obro‘, mavqe, mavzu, avzo so‘zlariga egalik qo‘shimchalari qo‘shilganda y tovushi ortadi va shunday yoziladi: parvoyim, mavqeyi.
3. -da, -dan, -di qo‘shimchalari jarangsiz undoshlarga qo‘shilganda -ta, -tan, -ti shaklida aytilsa ham, asliday yoziladi: ketti ketdi.
65-dars. QO‘SHIB YOZISH
1. Xona, noma, poya, bop, ham, baxsh, kam, umum, rang, mijoz, sifat, talab, aro kabi so‘zlar yordamida yasalgan qo‘shma so‘zlar qo‘shib yoziladi: oshxona, tabriknoma, bedapoya, hammabop, xushbichim, hamshahar, qo‘ymijoz, maymunsifat, kamhosil, umumdavlat, bug‘doyrang, shaharlararo, hurmattalab, havorang va h.k. -ar, -mas qo‘shimchasi bilan yasalgan qo‘shma so‘zlar qo‘shib yoziladi: o‘rinbosar, buzoqboqar, ertapishar, ishyoqmas kabi.
2. Ikkinchi qismi turdosh ot yoki obod so‘zi bilan yasalgan joy nomlari qo‘shib yoziladi: Oqtepa, Uchqo‘rg‘on, Davlatobod, Xo‘jaobod kabi, lekin Markaziy Osiyo, Ko‘hna Urganch, G‘arbiy Yevropa kabi joy nomlari ajratib yoziladi.
3. Ruscha, baynalmilal yoki tarjima qilingan qo‘shma so‘zlar qo‘shib yoziladi: telestudiya, fotoapparat, radioto‘lqin, elektrarra kabi.

Download 39,77 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish