Ona tili o‘qitish metodiкasi

«Fonetika»ni o‘qitishda o‘quvchilarning so‘z boyligi ustida 
ishlash imkoniyatlari. 
Ona tilining «Fonetika» bo‘limini o‘qitish ham 
boshqa til bo‘limlari singari avvalo amaliy maqsadlarni ko‘zlaydi. 
Ana shu amaliy maqsadlardan biri o‘quvchilarning so‘z boyligini 
oshirishdir. Bu muhim ish quyidagi yo‘llar bilan amalga oshiriladi. 

---

146
«Fonetika» garchand tilning tovush tizimi bilan ish ko‘rsa-da, 
ammo o‘quvchilarning so‘z boyligini oshirish, tez va to‘g‘ri o‘qish 
malakalarini takomillashtirish, fikrni ifodalashda tovushlarning boy 
imkoniyatlaridan foydalanish, matn yaratishga o‘rgatish diqqat 
markazida bo‘lishi lozim. Bu quyidagi yo‘llar bilan amalga oshiriladi: 
Tovushdosh so‘zlar ustida ishlash orqali. 
Tovushdosh so‘zlar 
bir-biridan atigi bitta tovush bilan farqlanuvchi, turli xil ma’nolarga 
ega bo‘lgan so‘zlardir. Har bir unli va undosh tovushning talaffuzi, 
imlo xususiyatlari o‘rganilgach, bolalar berilgan so‘zlarga tovushdosh 
so‘zlar tanlashlari va ularning ma’nolarini izohlashlari mumkin. 
Masalan, 
ber
–
bur
–
bor
–
bo‘r; loy
–
moy
–
soy
–
toy
–
boy
–
voy
–
yoy
–
hoy va 
h.k.
O‘quvchilar nutqini tovushdosh so‘zlar bilan boyitishda, ayniqsa, 
tovush juftlari ustida olib boriladigan ishlar yaxshi samara ko‘rsatadi. 
Chunonchi, 
u
–
o‘ (un
–
o‘n, ul
–
o‘l, o‘r
–
ur, uq
–
 o‘q, bur
–
bo‘r, tur
–
to‘r, 
sur
–
so‘r, qur
–
qo‘r, yul
–
yo‘l yuq
–
yo‘q, qul
–
qo‘l, yundi
–
yo‘ndi; va 
h.k.) u
–
i (bur
–
bir, sur
–
sir, tur
–
tir va h.k.); u
–
o (bur
–
bor, tur
–
tor, qur
–
qor va h.k.); i
–
e (bir
–
ber, tir
–
ter, it
–
et va h.k.); p
–
b (pir
–
 bir, pol
–
bol, 
put
–
but va h.k.) 
kabi so‘z juftlari ustida ishlash o‘ta foydalidir.