Ona tili metodika (1-sinf). indd

3. Shakllant ruvch baholash
3.1. Shakllant ruvch baholashn ng 
asos y maqsadlar :
– muntazam rav shda s nfda oʻquvch n
baholab bor sh orqal u qays b l m, koʻn kma, 
malaka yok kompetens yalarn yaxsh oʻzlash-
t rayotgan yok oʻzlasht rmayotgan , n malar us-
t da shlash kerakl g haq da maʼlumot ber lad ;
– b ror mavzu ox r da nazorat sh ol sh 
orqal oʻq tuvch oʻquvch larn ng shu mavzun
qay darajada oʻzlasht rganl klar , qanday xa-
tolarga yoʻl qoʻyayotganlar haq da maʼlumot 
ol sh va zarur boʻlsa, oʻt lgan mavzuga yana 
qayt sh mumk n;
– oʻq tuvch oʻquvch larn ng boshlangʻ ch 
b l m darajas n an qlash maqsad da test oʻt-
kaz sh va ol ngan maʼlumotlar asos da key n-
g qadamlarn rejalasht r sh yok oʻquvch larn
guruhlarga ajrat sh mumk n.
Shakllant ruvch baholash kuzat sh vos ta-
s , xulosalovch baholash esa an q baho b lan 
tugayd gan jarayond r. Bu kk baholashn ng 
farq n tushun sh uchun b z umumtaʼl m mak-
tablar dag baholashga boʻlgan munosabat -
m zn oʻzgart r sh m z loz m. Testga yok baho-
lashga klass k yondashuv shundayk , baho 
oʻquv jarayon n yakunlash (oʻquv jarayon de-
y lganda b ror b l m, koʻn kma, malakan oʻrga-
n sh jarayon nazarda tut lmoqda) vos tas deb 
qaraym z. Bu mant qn b roz oʻzgart r sh vaqt
yetd , chunk oʻrgan sh yakunlab boʻlmas jara-
yon h soblanad . 
3.2. Shakllant ruvch baholash usullar
Savol-javob
Och q va yop q savollar
Ochiq savollar:
masalan, oʻquvchini erkin gapirishga undaydigan munozara:
Ayting-chi, ...
....ga munosabatingiz qanday?
Yopiq savollar:
masalan, qisqa va aniq javoblarni talab qiluvchi savollar:
“Karima” soʻzi nima uchun bosh harf bilan yozilgan?
“Kitob” soʻzida nechta boʻgʻin bor?
Fotima qayerga borishni istaydi?
Kuzatish
Oʻquvch lar b r narsan turl cha usullar b lan 
oʻzlasht rad lar. K md r koʻrganda oʻzlasht rsa, 
k md r esh tganda yaxsh roq tushunad . Bu 
esa oʻq tuvch dan b r vaqtn ng oʻz da turl usul-
larn qoʻllash va oʻquvch larn baholashda ham 
bunga eʼt bor qarat shn talab etad .
Oʻquvch larn ng oʻzlasht r sh ga