Oltin-piritli

I.2.Piritning asosiy minerallari
Pirit yunoncha: pyrites lithos — uchqun beruvchi tosh, oltingugurt kolchedani, temir kolchedani degan ma’noni anglatadi. Pirit mineralining kimyoviy tarkibi FeS₂ (46% Fe, 53,4% S); Co, Ni, As, Cu, Ai, Se va boshqa aralashmalari boʻladi. Kub, pentagon-dodekaedr, baʼzida oktaedr kristallar hosil qilib, kub singoniyada kristallanadi. Zich donador massalar, sharsimon konkretsiyalar shaklida ko’p uchraydi. Och, sargʻishqoʻngʻir rangli, metallsimon yaltiroq mineral. Qattiqligi 6—6,5; zichligi 4900–5200 kg/m3. Pirit gidrotermal konlarda, kolchedanli qatlamlarda keng tarqalgan. Uning sulfat kislotasi, oltingugurt va temir kuporosi uchun xom ashyo hisoblanadi. RF (Ural, Ol-toy), Qozogʻiston, Norvegiya, Ispaniya, Italiya, Kipr, AQSH, Kanada va Yaponiyada piritning konlari topilgan.
Bu mineral asosan sulfat kislota olish uchun ishlatiladi, chunki unda oltingugurt miqdori yuqori. Piritning bir qismi hunarmandchilik va suvenirlar tayyorlash uchun ishlatiladi.
Piritning asosiy minerallari tavsifi
2-jadval.

t/r	Mineral nomi	Formulasi	Temirning miqdori, %	Oltingugurt miqdori, %	Zichligi, g/sm^3	qattiqligi
1	Pirit	FeS2	46,5	53,5	4,9-5,2	6-6,5