Olmosh. Olmoshning ma'no turlari


Belgilash olmoshlari ham morfologik va sintaktik xususiyatlari qaysi so'z turkumi o'rnida kelganiga qarab belgilanadi



Download 64 Kb.
bet2/4
Sana20.04.2022
Hajmi64 Kb.
#567238
1   2   3   4
Bog'liq
Olmosh. Olmoshning ma\'no turlari

Belgilash olmoshlari ham morfologik va sintaktik xususiyatlari qaysi so'z turkumi o'rnida kelganiga qarab belgilanadi.
Jamlikni ifoda etadigan hamma, barcha, bari belgilash olmoshlari ot o'rnida kelib, shaxs, predmetni belgilash uchun qo'llanganda egalik, kelishik, son qo'shimchalarini oladi va gapda ot bajargan vazifalarda keladi. Otga bog'lanib kelganda, sifatlovchi-aniqlovchi vazifasini bajaradi. Ba'zi belgilash olmoshi ham xuddi shunday xususiyatga ega.
Shaxs, predmet, belgini yakaga ajratib ko'rsatadigan har kim, har narsa, har nima olmoshlari ot o'rnida kelib, egalik, kelishik, son qo'shimchalarini oladi. Qolganlari sifat va ravish o'rnida kelib, belgiga ishora kiladi.
Masalan: Atrofda odam tuplandi. Ba'zilar achinadi, ba'zilar tomoshabin (O.). Uning qo'lidan hamma ish keladi. Keling deb har qancha qistasam ham, mehmon ketib koldi (O.). Odam degan qar narsaga aralashavermaydi (O.).
5) Bo'lishsizlik olmoshlari mutloqo mavjud emaslik ma'nosi orkali ifodalangan predmet, belgi yoki mikdorni umumlashtirib ko'rsatadi. Bo'lishsiz olmoshlariga hech kim, hech nima, hech narsa, hech bir, hech qanday, hech qanaqa, hech qancha kabilar kiradi. Demak bo'lishsizlik olmoshlari hech so'zidan so'ng so'roq olmoshlari hamda narsa bir so'zlarni keltirish bilan yasaladi.
Masalan: Boyning tashqarisida Yo'lchidan boshqa hech kim yo'q.(O.). Men hech nimani ko'rmadim. Hech qanday fikr bildirmadi. Hech qaysi mamlakatda qurilish sur'ati biznikiga yetmaydi(U.X.).
Bo'lishsizlik olmoshlarining ham morfologik xam sintaktik xususiyatlari belgilash olmoshlari kabidir.
6) O'zlik olmoshi o'z so'zidan iborat bo'lib, u aniq, konkret shaxsni ajratib, ko'rsatish yoki ot va kishilik olmoshlarining ma'nosini konkretlashtirib, ta'kidlab ko'rsatadi.
Masalan: o'zim, o'zi, o'zimiz, men o'zim, Saidaning o'zi kabi. O'zganing mis qozonidan, o'zingning qora qozoning yaxshi (Makol.). Xoshimjon aka bu bilan o'z jur'atsizligini yashirmoqchi ekaniga hammaning imoni komil edi.(O.Ё.).

Download 64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish