Olmosh. Olmoshning ma'no turlari


O'zlik olmoshi ot o'rnida kelib, shaxsga ishora qiladi. O'zlik olmoshi egalik, kelishik, son qo'shimchalarini oladi, ot bajargan sintaktik vazifalarni bajaradi



Download 64 Kb.
bet3/4
Sana20.04.2022
Hajmi64 Kb.
#567238
1   2   3   4
Bog'liq
Olmosh. Olmoshning ma\'no turlari

O'zlik olmoshi ot o'rnida kelib, shaxsga ishora qiladi. O'zlik olmoshi egalik, kelishik, son qo'shimchalarini oladi, ot bajargan sintaktik vazifalarni bajaradi.
7)Gumon olmoshlari mavjud, ammo noaniq, no'malum bo'lgan shaxs, predmet, belgi va miqdorni bildiradi. Gumon olmoshlari quyidagicha yasaladi:
1. So'roq olmoshidir qo'shimchasini qo'shish bilan: kimdir, nimadir, qandaydir, qaysidir, qanchadir kabi.
Masalan: Bir parcha qog'ozning yuziga qora, siyoh bilan o'ng-teskari, qandaydir xarflar yozilgan (O.). Atirgul to'satdan silkindi-da, kimdir engashib anorzorga qochdi (I.R). Farida ko'cha muyulishiga yetganda, nimadir taraqlab ketdi (Rashod Nuri.).
2. So'roq olmoshlari narsa so'zi oldiga -alla- elementi qo'shish orqali:
Allakim, allanima, allanarsa, allaqanday kabi.
Masalan: Mish-mishlarni unga hamma vakt allakim aytgan bo'ladi.(A.Qahhor.). Shkafning orqasida allanarsa shitirlaganday bo'ldi.
3. So'roq olmoshi yoki narsa so'zidan oldin bir so'zini keltirish orqali: bir necha, bir qancha, bir nima, bir narsa kabi, ba'zi belgilash olmoshi qaysi so'roq olmoshidan so'ng bir so'zini keltirish bilan ham gumon olmoshlari yasaladi: qaysi bir, ba'zi bir kabi.
Masalan: Sizga bir narsa bo'ldimi? Faqat bir narsani payqab qoldi: u yo'g'ida kimdir uyga kirib chiqyapti(E.A.). Qaysi bir kavakda chumchuq bolalari chirqillaydi (O.). Ba'zi bir odamlar faqat o'z manfaatini ko'zlaydi.
4. Bir so'ziga -ov, -on, -or qo'shilishi bilan yasaladi: birov, biron, biror kabi.
Masalan: Mahallamizda biror bo'zchi birov maxsido'z, birov baqqol (O.).
Gumon olmoshlarining ham morfologik va sintaktik xususiyatlari qaysi suz turkumi o'rnida kelganiga karab belgilanadi.
3. Olmoshlarning tuzilish jihatdan turlari.
Olmoshlar tuzilish jixatdan, asosan, 3 xil:


  1. Download 64 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish