Olkashunoslik

liy yevropeoid antropologik tipini A N. Yarxo Pomir-Fargona irqi deb
nomlasa, L.V. Oshanin 0 ‘rta Osiyo daryo oraligidagi irq deb nomlaydi
2. Janubiy O rolbo‘yi va Toshkent vohasining
qadimgi aholisi
Janubiy O rolbo‘yining qadimgi aholisi Bu mintaqaning neolit
davri aholisi asoSan (Kaltaminor madaniyati) yevropeoid irqiga mansub
b oiib , shu bilan birga mahalliy irq belgilarini ham o ‘zida mujassam-
lashtirgan, ya’ni dolixokefal bosh chanoqlidir. Bu mintaqaga bronza
davrida (Tozabog’yob madaniyati) mahalliy aholi tipidan farq qiluvchi
o ‘zga etnos vakillari kirib keladilar. 0 ‘zga yurt aholisining (Ko‘kcha-3
materiallari asosida) qiyofasi ham yevropeoid b o iib , ulaming bosh
chanogi braxikefal shaklda boigan. K o‘kcha-3 odamlari ikki xil bosh
chanoqqa ega. Birinchisi o ‘zlarining irqiy xususiyatlari bo‘yicha Quyi
Volga, Q ozogiston, Oltoy pasttekisligi dashtlari bronza davri aholisiga
yaqin tursa, ikkinchi guruh odamlar o ‘z irqiy belgilariga ko‘ra, Hin-
diston, Pokiston. A fg‘omston va Markaziy Osiyoning qadimgi dehqon­
chilik madaniyatlari aholisi tipiga o ‘xshab ketadi. Ulaming har ikkala-
96

---

si ham yevropeoid irqining turli tiplarini tashkil etadi. Ilk temir davri
Janubiy OrolboS i aholisi tarkibida ham bronza davriga xos irqiv bel-
gilar saqlanadi. Biroq bir seriya xronologik (kalla suyagi) materialla-
rida ikki xil irq vakillari emas, balki bir individda har xil irq belgila-
nning mujassamlashgan variantlari uchray boshlaydi. Ammo mahalliy
an’anaviv irq belgilari hali kuchli bo'lib, antropologlar bu holatni Qa­
dimgi Xorazmning quyi soy madaniyati materiallanda kuzatishgan.
Qadimgi Xorazmda miloddan avvalgi Y -IV asrlaiga doir antropo­