Olkashunoslik

x o ‘jalik shaklining qaror topishi va kulolchilikning pavdo boiishidir.
Bu davrda, shuningdek, to'qimachilikning kashf etilishi, o ‘zaro buyum
almashinuvi rivojlanadi. 0 ‘rta Osiyoning janubiy yerlarida, xususan,
Kopetdog‘ etaklarida dehqonchilik va ilk chorvachilik qaror topib,
daryo va k oilam ing sohilida ovchilik va baliqchilik rivoj topa boshlay-
di. 0 ‘rta Osiyoda yashagan neolit qabilalari x o ‘jalik shakllariga ko‘ra
Jovtun, Kaltaminor va Hisor madaniyatiga b o iib o ‘rganiladi. Ulaming
sanasi miloddan avvalgi V1-1V/11I mingyilliklar bilan belgilanadi. Bu
davrda janubiy mintaqalarda guvaladan turar joylar barpo etila bosh-
langan. Uylar asosan bir xonadan iborat b o iib , ularda x o ‘jalik uchun
maxsus qurilgan imoratlar ham mavjud boigan. Vatanimiz hududida
bu davrga oid Kaltaminor madaniyati rivojlanib, uning izlaxi Amu-
daryoning quyi oqimidagi hududlarda, ya’ni hozirgi Xorazm viloyati va
Qoraqalpogiston Respublikasi hududlarida tarqalgan.
Bu madaniyat sohiblari xo ‘jaIikning o ‘zlashtiruvchi shakli bilan
shug‘ullanib, ulaming moddiy madaniyati namunalari Jonbos-4 yod-
66

---

gorligsda o ‘z aksini topgan. Ulaming uy-joylari karkas shaklida bar-
po qilingan chaylalardan iborat. Ulaming o :rtasida umumjamoa uchun
m o‘ljallangan katta o ‘choq va uning atrofida esa alohida oilalaming
o ‘choqlari joylashgan.
Eneoiit (lotmcha «aeneus» - mis, «litos» - tosh) davrida 0 ‘rta
Osiyo, xususan. Vatanimiz xalqlari muhim tarixiy taraqqivot bosqi-
chrni boshidan kechiradi. Janubiy mintaqaiarda o ‘traq dehqonchilik
madaniyatining yanada rivojlanib, murakkablashishi va hududiy jihat-
dan kengayishi bilan tavsiflansa, shimoliy mintaqaiarda xo'jalikning